June 29, 2017

Ad-adu a ‘millennial’ ti natakuatan nga addaan iti HIV – DoH

Kuna ti Departamento ti Salun-at (DoH) nga idi Abril itoy a tawen, addan 629 a tao, kaaduan kadagitoy ti millennial (nayanak iti 1980s-2000s), ti natakuatan nga agsagsagaba iti Human Immunodeficiency Virus (HIV).

Nasurok a 80 a porsiento wenno 513 kadagiti natakuatan nga addaan iti nasao a bayrus ti agtawen iti 15 agingga iti 34.

Kadagiti 609 a nakaala iti bayrus babaen ti pannakiseks, 343 wenno nasursurok ngem kagudua ti lallaki a nakiseks iti padada a lallaki.

Kabayatanna, 18 a tao ti naireport a nakaala iti bayrus babaen ti panagusar iti naimpektaran a dagum. Adda met dua a kaso a nayakar manipud iti ina.

Iti daytoy Hunio, 17 a tao ti natay gapu iti komplikasion a mainaig iti HIV. Nagbalin ngaruden a 172 ti natay iti nasao a sakit ita a tawen.

Maibatay ken ni Diputado Neil Abayon ti Aangat Tayo Party-list, nakadadanag dagitoy a numero. Kunana a pammaneknek daytoy a kasapulan ti pagilian ti nasaysayaat a pannakayadal kadagiti agtutubo a Filipino no kasano nga aywananda ti salun-atda mainaig iti pannakiseks.

Atakaren ti HIV ti resistensia (immune system) ti bagi a makatulong a manglaban iti nasao nga impeksion. No saan a maagasan daytoy, dagiti addaan iti bayrus, nalaklaka a kapten ida iti delikado nga impeksion a kas iti kanser.

Iti panagbaybayagna, no nakapsut unayen ti immune system ti bagi, maaddaan ti tao ti Acquired Immuno Deficiency Syndrome wenno AIDS.

Maala ti bayrus babaen ti pannakisinnukat iti likido iti bagi, kas iti dara, kapsit, ken likido iti mabagbagi ti babai. Awan ketdi ti nasao a bayrus iti katay ken ling-et.

Makaala ti tao iti HIV babaen ti saan a protektado a pannakiseks, panagusar iti impektado a dagum, ken pannakayakar manipud iti ina a mapan iti anakna.

No makastreken ti bayrus iti bagi, agtalinaed daytoyen iti tungpal-biag. Nupay awan pay ti agas a para iti HIV, adda dagiti agas a mangpasardeng iti panagadu ti bayrus-- maawagan daytoy iti antiretroviral drugs (ARVs).


(Naipablaak iti Bannawag, Hulio 10, 2017 a bilang.)

No comments:

Post a Comment