December 28, 2018

Saanen a Paudi



SAANEN A PAUDI. Mabalinen nga ipagpannakkel wenno isalip iti kinnapintasan ti parke ti Allacapan. Malaksid idi Children's Park a pagay-ayaman dagiti ubbing, adda pay dua a basketball court ken maysa a volleyball court a bin-ig a rubberized ken addaan silaw isu nga uray rabrabii, adu latta dagiti agtutubo nga agay-ayam.  Iti panangidaulo ni Mayor Harry De Leon Florida, maysa ti Allacapan kadagiti tallo nga ili iti Cagayan a nakagun-od iti kangatuan a pammadayaw manipud ti DILG, ti Seal of Good Local Governance. (Pammadayaw ni Rolando A. Seguro, Jr.)


(Naipablaak iti bilang a Enero 7, 2019. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

Marihuana a kas agas, okey ken ni Duterte

Kinuna ni Presidential Spokesman Salvador Panelo a pabor ni Presidente Duterte iti pannakaaramat ti marihuana a kas agas ditoy Filipinas ket suportaran daytoy ti ania man a gakat a mamagbalin a legal iti daytoy.

Napagsasaritaan iti pagilian ti nasao nga isyu gapu iti sungbat ni Catriona Gray iti 2018 Miss Universe a nakabalangatanna a reyna a pabor daytoy iti panagusar iti marihuana a kas medisina.

Idi Septiembre 2017, inaprobaran ti maysa a grupo iti Kongreso ti House Bill No. 6517 wenno ti Philippine Compassionate Medical Cannabis Act, nga agpangpanggep a mamagbalin a legal iti panagusar iti marihuana a kas medisina.

Addan ti gakat iti maikadua a pannakaibasana iti Kamara.

Kuna ni Isabela Representative Rodolfo Albano III, kangrunaan nga autor ti gakat, a maragsakan iti napabaro nga interes ti publiko maipapan iti pannakapagbalin a legal ti marihuana a kas agas.

Iti maysa a pakaammo, kuna ni Albano a mangnamnama a maipasa ti gakat sakbay nga aggibus ti 17th Congress.

Nupay kasta, linawlawagan ni Senate President Vicente "Tito" Sotto III a kas sagudayen ti Republic Act No. 9165 wenno Dangerous Drugs Act of 2002, legal ti panagusar iti marihuana a kas medisina ta mabalin met ti agaplay dagiti pasiente para iti “compassionate special permit" manipud iti Food and Drug Administration (FDA). Palubosan ti permit dagiti saan a rehistrado nga agas iti pagilian, kas iti marihuana, a mausar a para iti medikasion.

Gapu iti daytoy, kuna ni Sotto a saanen a masapul ti pannakaipasa ti gakat a mamagbalin a legal iti marihuana a kas agas.


(Naipablaak iti bilang a Enero 7, 2019. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

December 26, 2018

ENERO 7, 2019



SARITA
4 Ket Pinapaskuaan ni Kagawad Mansing ti Nagcayangan
    Rolando A. Seguro, Jr.
12 “Babay, Santa…”
     Pelagio A. Alcantara

NOBELA
8 Pan de Amor (12)
   Cris J. Dacuycoy
10 Kudeta (43)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.

DANIW
5 Baro a Tawen
   Fernando B. Sanchez
39 Daniw a Para Ubbing
    Marlyn Garcia-Del Rosario

SALAYSAY
16 Ni Baglan, ti Nalatak a Mangngagas ti Manabo
     Bernard G. Lumaoig   
34 Agmulaka Man iti Para Lako a Kardis
     Reynaldo E. Andres

KOMIKS
20 Miks & Tiks
22 Sweet Jazmine (120)
25 Don Clavio de Ylocos (123)

KOLUM
 6 No Adda Sigsigloten, Adda Met Warwaren
9 Saludsodem ken ni Apo Hues
14 Biag ni Ilokano
15 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
17 Okeyka, Apong
19 Dear Doc
32 Padasem Daytoy, Kailian
33 Tips
38 Ading Kosinera

PAGLINGLINGAYAN
36 Showbiz
39 Agkatawa ti Mayat
40 Sinniriban
40 Balikros
40 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Tao, Lugar, Pasamak
3 Ti Akkub
11 Netizone
18 Siled ti Kararag
28 Sika ken ti Tarakenmo
29 Idi Un-unana a Panawen
30 Intayon Pasiaren ti “Animal Village” ti Suyo, Ilocos Sur
31 Panangimaton iti Pagtaengan
35 Ammuem Pay Dagitoy
37 Ti Gasatmo Ita a Lawas


(Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

December 25, 2018

Dap-ayan 2019, mapagsasaritaan iti miting ti GUMIL Filipinas

Ti pannakaiwayat ti Dap-ayan 2018, ti komperensia iti lengguahe ken literatura dagiti Ilokano ken maika-51 a nailian a kombension dagiti mannurat nga Ilokano, ti kangrunaan a mapagsasaritaan iti miting ti hunta direktiba ti GUMIL Filipinas iti daytoy Disiembre 29, 2018 iti alas 10 iti bigat, kas impakaammo ni Neyo E. Valdez, sekretario-heneral ti gunglo.

Iti nasao a miting a maituding ti pakaangayan ti nasao a pasken ken ti GUMIL chapter a mangsangaili iti pasken, malaksid a mapagsasaritaan ti programa dagiti aktibidad. Manamnama a dumar-ay dagiti amin nga opisial ti gunglo ken dagiti presidente dagiti GUMIL chapter nangruna dagiti agtarigagay a mangsangaili iti Dap-ayan 2018.

Sangailien ni GF President Vilmer V. Viloria ken ti pamiliana ti nasao a miting iti pagtaenganda iti 11 Annapolis st., Golden Harvest Subdivision, Carig Sur, Tuguegarao City.


(Naipablaak iti Disiembre 31, 2018 a bilang. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

"Paskuami Ditoy"



"PASKUAMI DITOY." Pormal a linuktan ti gobierno probinsial ti Ilocos Norte (PGIN) ti 2018 “Paskuami Ditoy” idi Disiembre 10 babaen ti tinawen a “Capitol Christmas Tree Light-up.” Itoy a tawen, tampok iti pabuya ti nakaranraniag a parupa ti natulad a langa ti Simbaan ni San Agustin iti Paoay, Ilocos Norte. Ti “Paskuami Ditoy” (“Paskua Mi Ditoy, kas pangawag ti PGIN) ti pangawis ti gobierno probinsial kadagiti turista tapno maimatanganda ti bukod a panangrambak ti probinsia iti Paskua. Malaksid iti daytoy, daytoy nga okasion ti pangpasangbay kadagiti kakailian manipud iti ballasiw-taaw nga umay makipagrambak iti Paskua iti nakayanakanda a lugar. (Blessing Angel Agliam)


(Naipablaak iti Disiembre 31, 2018 a bilang. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

December 23, 2018

DISIEMBRE 31, 2018



SARITA
4 Ti Tagiurayna a Paskua
   Maricel E. Suguitan
12 Paskua iti Sidong ni Manang Eden
   Dionisio S. Bulong

NOBELA
8 Kudeta (42)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.
10 Pan de Amor (11)
   Cris J. Dacuycoy

DANIW
5 Bagnos
   Ariel S. Tabag
39 Daniw a Para Ubbing
    Leizel A. Quitola

SALAYSAY
34 Kastoy Koma ti Pannakasaranay Dagiti Mannalon
     Reynaldo E. Andres

KOMIKS
20 Miks & Tiks
22 Sweet Jazmine (119)
25 Don Clavio de Ylocos (122)

KOLUM
 6 No Adda Sigsigloten, Adda Met Warwaren
9 Saludsodem ken ni Apo Hues
14 Biag ni Ilokano
15 Hawaii
19 Dear Doc
32Padasem Daytoy, Kailian
33 Tips
38 Ading Kosinera

PAGLINGLINGAYAN
36 Showbiz
39 Agkatawa ti Mayat
40 Sinniriban
40 Balikros
40 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Tao, Lugar, Pasamak
3 Ti Makunami
11 Netizone
16 Sanchez
17 Siled ti Kararag
18 Apong
28 Taraken
29 Idi Un-unana a Panawen
30 Panangimaton iti Pagtaengan
31 Iti Pagadalan: Rangtay, Saan nga Alad
35 Ammuem Pay Dagitoy
37 Ti Gasatmo Ita a Lawas


(Naipablaak iti Disiembre 24, 2018 a bilang. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

December 20, 2018

'Gulayan sa Paaralan'



‘GULAYAN SA PAARALAN.’ Napan pinasiar dagiti mannursuro ti Caroan Elementary School, Gonzaga, Cagayan ti pagadalan ti Cabanbanan Norte Elementary School. Maysa pagadalan ti Gonzaga West District ti Cabanbanan Norte ES a nangab-abaken iti adu a pammadayaw gapu iti kinalasbang ti Gulayan sa Paaralan ti nasao nga eskuela a bunga met ti kinatimpuyog dagiti mannursuro ken nagannak. (EMY INES)


(Naipablaak iti Disiembre 24, 2018 a bilang. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

Tallo a pasken dagiti mannurat iti Cagayan inton Disiembre 28

Angayen ti GUMIL Cagayan ti Christmas program, miting ken eleksion inton Disiembre 28, 2018, alas dies iti bigat, iti pagtaengan da GUMIL Filipinas President Vilmer V. Viloria iti Golden Harvest  Subdivision, Carig Sur, Tuguegarao City.

Kangrunaan a mapagsasaritaan iti nasao a miting ti pannakairingpas ti libro a Burayok a proyekto ti agdama a liderato nga ipanguluan ni Dr. Freddie Pa. Masuli, ken mapili dagiti opisial nga agtakem para iti tawen 2019-2021. Agbalin metten daytoy a miting ken panagsasarak a pangrambak ti GUMIL Cagayan iti Paskua.

Maigunamgunam ti yaatendar dagiti amin a kameng a pakairamanan dagiti kameng ti GUMIL Gonzaga a maysa a municipal chapter ti GUMIL Cagayan kadagiti nasao a pasken.

Kadagiti met  agtarigagay nga agbalin a kameng ti GUMIL Cagayan wenno dagiti sigud a kameng a mayat a mangpabaro iti panagkamengda, mabalin a kontaken ni Freddie Pa. Masuli (09557280505/09398151828) wenno Vilmer ni V. Viloria (09159842149).


(Naipablaak iti Disiembre 24, 2018 a bilang. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

December 16, 2018

DISIEMBRE 24, 2018



SARITA
4 Ti Aginaldo ni Dr. Calangacang
   Joel B. Manuel

NOBELA
8 Pan de Amor (9)
   Cris J. Dacuycoy
10 Kudeta (40)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.

DANIW
5 Puraw Koma ti Maris ti Paskua
   Mighty C. Rasing
39 Daniw a Para Ubbing
      Edna C. Nagtalon

SALAYSAY
12 Adda Koma Kadatayo ni Apo Dios
     Fr. Melchor Baided Palomares
34 Itiempom ti Agmula iti Utong
     Reynaldo E. Andres

KOMIKS
20 Miks & Tiks
22 Sweet Jazmine (118)
25 Don Clavio de Ylocos (121)

KOLUM
 6 No Adda Sigsigloten, Adda Met Warwaren
9 Saludsodem ken ni Apo Hues
14 Biag ni Ilokano
15 Hawaii
19 Dear Doc
32Padasem Daytoy, Kailian
33 Tips
38 Ading Kosinera

PAGLINGLINGAYAN
36 Showbiz
39 Agkatawa ti Mayat
40 Sinniriban
40 Balikros
40 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Tao, Lugar, Pasamak
3 Ti Akkub
11 Netizone
16 Ti Paskua a Diakto Malipatan
17 Siled ti Kararag
18 Apong
28 Taraken
29 Idi Un-unana a Panawen
30 Panangimaton iti Pagtaengan
31 Haytek!
35 Ammuem
37 Ti Gasatmo Ita a Lawas


(Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

December 8, 2018

Baguio Night Market



BAGUIO NIGHT MARKET. Ti rinabii a night market iti Harrison Road, Siudad ti Baguio ti ar-araken ken ranrantaen dagiti agbakasion ken agpasiar iti siudad, lokal man a turista wenno saan, ken dagiti sumang-at nga aggapu iti Metro Manila ken dadduma a probinsia. Okuparen ti night market ti kagudua ti Harrison Road (dumna iti Melvin Jones grandstand iti Burnham Park).  Mangrugi iti maikasiam iti rabii ti night market agingga iti parbangon nga adda pay aggatang.  Napipintas dagiti agduduma a tagilako iti nalaka a gatad a pakaibilangan ti ukay-ukay, agduduma a klase ti lupot, sapatos, bag, digital accessories, dagiti aramaten iti uneg ti balay ken kosina ken dadduma pay.  Segun iti Travel Search Engine Scanner, maikapat ti Baguio Night Market iti top ten a night market iti sangalubongan gapu iti kinalatak ken kinapigsa ti pangawisna kadagiti aggatang.  Iti listaan ti Scanner, ti Marrakech Night Market idiay Morocco ti numero uno; maikadua ti Ratchada Night Bazaar ti Bangkok, Thailand; maikatlo ti Yamashiro Farmers’ Market idiay Los Angeles, California; maikalima ti Suzuki Night Market idiay Melbourne, Australia; maikanem ti Barranco Night Market, Lima, Peru; maikapito ti Donghuamen Night Market idiay Beijing, China; maikawalo ti Luang Prabang Night Market idiay Laos; maikasiam ti Ningxia Night Market idiay Taiwan ken maikasangapulo ti Temple Street Night Market idiay Hong Kong. (VIRGILIO D. DOMALOY)


(Naipablaak iti Bannawag iti bilang a Disiembre 17, 2018. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

Baro a La Union-Baguio Road, paregtaenna ti turismo iti N. Luzon

Manamnama a maparegta ti turismo iti Amianan a Luzon iti pannakalpas ti Anduyan Bridge ken ti Aringay-Tubao Road ken iti mapangpanggep a pannakapasayaat ti Anduyan-Rizal-San Pascual Road a mangisilpo iti probinsia ti La Union iti Benguet.

Agpateg iti P493.9-milion dagiti dua a proyekto, agatiddog ti Anduyan Bridge iti 360 a metro ken agatiddog met ti Aringay-Tubao Road iti agarup a 15 a kilometro. Babaen dagitoy—ken ti mapasayaat nga Anduyan-Rizal-San Pascual Road, mayababa ti oras ti biahe manipud iti Tubao, La Union agingga iti Asin Hot Spring iti Tuba, Benguet manipud iti nasurok a dua nga oras iti 35 a minuto laeng ken ti biahe nga agpa-Baguio iti nakurang a maysa nga oras.

Nainaugoraran dagiti nasao a proyekto itay Nobiembre 26, 2018 babaen da DPWH Secretary Mark Villar ken dadduma pay nga opisial.

Kinuna ni La Union Second District Representative Sandra Y. Eriguel, kaingungot daydi Dip. Frany Eriguel a nangikalikagum iti pannakaaramid ti nasao a proyekto idi pay 2015, a nasurok a 4,000 a motorista ti mabenepisiaran iti nasao a proyekto iti inaldaw.

Innayonna a ti Anduyan Bridge ti aw-awaganna iti “Frany’s Dream Bridge.”

“Sinarungkaranmi ti rangtay idi Pebrero ket pinadpadaananna ti pannakalukat ti rangtay iti publiko idi Hunio. Ngem nakakalkaldaang ta napapatay sakbayna—idi Mayo 12,” kinunana.

Babaen ti rekomendasion ti DPWH, inaprobaran metten ti Kamara ti singasing ni Rep. Eriguel a House Bill No. 6391 nga agpanggep a mamagbalin iti kalsada manipud iti Barangay Anduyan iti Tubao, La Union agingga iti Barangay San Pascual iti Tuba, Benguet a kalsada nasional. Addan ti nasao a gakat iti Senado. Maisilpo ti nasao a paset ti kalsada iti maysa a kalsada nasional, ti Asin Nangalisan-San Pascual Road in Tuba, Benguet, a napagbalin sakbay a kalsada nasional babaen ti bileg ti Republic Act No. 10406. 

Kinuna ni Rep. Eriguel nga apaman a mapasayaat ti kalsada, ad-addanto payen a maparegta ti turismo iti nasao a lugar, kas sabali pay a dalan nga agturong iti Benguet malaksid iti Marcos Highway ken ti dadaan a Kennon Road.


(Naipablaak iti Bannawag iti bilang a Disiembre 17, 2018. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

December 4, 2018

DISIEMBRE 17, 2018



SARITA
4 Ni Ma’am Emma
   Aileen R. Rambaud
12 Ni Kabo Timot ken Dagiti Agkallaysa
   Benjamin M. Pascual

NOBELA
8 Kudeta (40)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.
10 Pan de Amor (9)
     Cris J. Dacuycoy

DANIW
5 Kilabban
   Johmar R. Alvarez
17 Dengngep ti Kulluong
    Jobert M. Pacnis
39 Daniw a Para Ubbing
      Erna Agtang Balalio-Calipjo

SALAYSAY
14 Adu a Karit ti Agur-uray iti Baro a Chief Justice
    Neyo Mario E. Valdez
34 Napintas nga Imula ti Lemon iti Cagayan ken iti Kailokuan
     Reynaldo E. Andres

KOMIKS
20 Miks & Tiks
22 Sweet Jazmine (117)
25 Don Clavio de Ylocos (120)

KOLUM
 6 No Adda Sigsigloten, Adda Met Warwaren
9 Saludsodem ken ni Apo Hues
19 Dear Doc
28 Okeyka, Apong
32Padasem Daytoy, Kailian
33 Tips
38 Ading Kosinera

PAGLINGLINGAYAN
36 Showbiz
39 Agkatawa ti Mayat
40 Sinniriban
40 Balikros
40 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Tao, Lugar, Pasamak
3 Ti Makunami
11 Netizone
16 Ta ti Balligida, Balligi Met ti Tanap ti Cagayan
18 Siled ti Kararag
29 Idi Un-unana a Panawen
30 Panangimaton iti Pagtaengan
31 Haytek!
35 Ammuem Pay Dagitoy
37 Ti Gasatmo Ita a Lawas


(Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

December 2, 2018

'Pyramids of Giza' iti Ballesteros, Cagayan



‘PYRAMIDS OF GIZA’ ITI BALLESTEROS, CAGAYAN. Kas paset ti pannakarambak ti Paskua, tinawen nga angayen ti munisipio ti Ballesteros, Cagayan ti salip  iti kinnapintasan iti village a masangal manipud kadagiti ma-recycle a bambanag. Dagiti nadumaduma a pakabigbigan wenno pagtandaan (landmark) ti maysa a pagilian ti tema ita a tawen. Iti ladawan, makita dagitoy agkabsat a siraragsak a nagpaala iti ladawanda iti panagpasiarda iti parke ti ili a nakaisaadan dagiti nasurok a duapulo a village a kas iti daytoy a village a yan ti replika ti Pyramids of Giza. Silulukaten daytoy iti publiko. (JOBERT M. PACNIS)


(Naipablaak iti Bannawag iti bilang a Disiembre 10, 2018. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

December 1, 2018

Libre a panagbasa iti kolehio, maiwaywayat a nasayaat – CHED

Iti baet dagiti reklamo kontra iti free higher education law, kinuna ni Commission on Higher Education (CHED) Chairman J. Prospero De Vera III itay nabiit a naannayasen a maipakpakat ti Republic Act 10931.

Sungbat ni De Vera daytoy iti panangdillaw ni Diputado ti Albay Joey Salceda nga “estupido” ti pannakayimplementar ti linteg iti libre nga edukasion iti kolehio, karaman ti nabuntog a pannakaited ti naibadiet a gastuen dagiti unibersidad ken kolehio.

Inlawlawag ni De Vera, a dadaulo met laeng iti pannakayimplementar ti Unified Student Financial Assistance System for Tertiary Education (UniFAST), a maibatay iti rekord ti CHED-UniFAST, a ti 62 nga SUC ken dagiti lokal nga unibersidad ken kolehio (LUC) a bigbigen ti CHED, nakompletodan ti panangidatagda iti listaan ti singirenda iti gobierno agingga iti Oktubre 2018 nga aggatad iti P3,227,556,829.30.

Innayon ni De Vera a naisubli metten ti CHED-UniFAST ti pondo iti AY 2017-2018, iti babaen ti programa nga P8B Free Tuition 2017.

Kuna ni De Vera a nasayaat ti panangisayangkatda iti free higher education law iti 2017 isu a kabaelanda met laeng ti naannayas a pannakaisayangkat daytoy iti 2018.


(Naipablaak iti Bannawag iti bilang a Disiembre 10, 2018. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)

Filipinas, di ‘masiluan’ kadagiti utangna --China

Adayo a ‘matnag iti silo’ ti Filipinas gapu iti utangna iti China iti babaen ti programa ti gobierno ti Filipinas a “Build, Build, Build.”

Daytoy ti kuna ti gobierno ti China babaen ken ni Tan Qingsheng, Charges d'Affaires iti Chinese Embassy iti Manila, itay nabiit.

Malaksid kadagiti tulong iti impraestruktura, pinadur-as pay ti nasinged a relasion dagiti dua a pagilian ti turismo ta manamnama a nasursurok ngem 1.5-milion a turista nga Intsik ti umay iti pagilian itoy a tawen.

Kinuna ni Tan a matikaw kadagiti damag a mamalmallaag kontra iti ‘pannakasilo ti Filipinas’ gapu iti utang. Segun iti daytoy, ti Filipinas ti nangilungalong kadagitoy a proyekto, ken mamati daytoy iti idudur-as ti ekonomia ti pagilian gapu kadagitoy a proyekto.

Segun met ken ni John Gong, propesor iti economics iti University of International Business and Economics iti Beijing, awan ti panggep ti China a mangbangkarote ken mangala kadagiti sanikua dagiti pagilian nga immutang iti China.

Maipalagip nga itay napan a bulan, bimmisita iti dua nga aldaw ni Chinese President Xi Jinping a nangpirmaanda ken Presidente Rodrigo Duterte iti 29 a katulagan, karaman ti kasuratan iti katulagan iti panagbukibok iti lana ken gas iti pagilian.

Itay Agosto, inanamongan ti Filipinas ken China ti pannakapapartak dagiti panagtinnulongda iti tay-ak ti impraestruktura. Dua a rangtay iti Karayan Pasig ti Manila ti manamnama a maileppas inton 2021. Mabangon met ti dam iti Infanta, Quezon.

Manginominar met ti Department of Transportation iti mabiit iti tallo a kontratista a mangaramid iti riles ti tren a Subic-Clark ket manamnama a mapirmaan ti katulagan sakbay nga aggibus ti tawen wenno iti nasapa a 2019.

Kinuna ni Tan a saan a ti isyu iti Philippine West Sea (awagan ti China iti South China Sea) ti pakadagupan ti relasion ti China ken Filipinas.

Pinili ni Duterte a saanen a yuli iti internasional a korte a supsuportaran ti United Nations ti pannakaibasura koma ti panangipapilit ti China iti karbenganna iti nasao a nabaknang a disso.

Ketdi, inkeddeng ti Presidente a pabaruen ken palagdaen ti relasion a nagrikki gapu iti riri a mainaig iti nadakamat a disso ken iti kaso nga inlungalong ti sinaruno daytoy a ni sigud a Presidente Benigno Aquino III.


(Naipablaak iti Bannawag iti bilang a Disiembre 10, 2018. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)