September 30, 2012

Top Load




TOP LOAD. Arigna kumalkalipkip iti rangkis daytoy a para pasahero a dyip a gagangay a napno iti pasahero ken kargamento agingga iti atepna bayat ti panangunorna iti nawatiwat a kalsada a naitikap iti bantay ken manaraigid iti Chico River, nga agturong iti ili ti Lubuagan iti probinsia ti Kalinga. Ti Lubuagan, a maaw-awagan pay iti "Little Baguio," ti sigud a kapitolio ti dati a subprobinsia ti Kalinga sakbay ti pannakaaramid ti maymaysa a probinsia a Kalinga-Apayao (napagsina A kas dua a probinsia idi 1995). Aganay a 50 kilometro ti kaadayona iti Siudad ti Tabuk, agdama a kapitolio ti Kalinga. (Roy V. Aragon)

(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 8, 2012 a bilang.)

DoH, agawaten iti aplikasion para iti RN Heals


Kiniddaw ti Department of Health (DoH) kadagiti nars a nairamanen iti programa a Registered Nurses for Health Enhancement and Local Service (RN Heals) ti nasao a departamento a saandan nga uliten ti agaplikar tapno maipaayan iti gundaway dagiti dadduma a nars a saan pay a nairaman iti nasao a programa.

Indawat ti DoH daytoy gapu ta asideg manen ti panagidatag iti aplikasion para iti sumaruno nga RN Heals program— itoy a Nobiembre 1-30.

Segun iti pakaammo ti DoH, binalakadan ti departamento dagiti “beterano” iti RN Heals program, wenno dagiti napili iti Batch 1-3 ti nasao a programa, nga ikkanda iti gundaway dagiti dadduma a nars.

Naammuan nga iti napalabas a tallo a batch ti RN Heals, umabot iti 10,000 a nars ti naala iti Batch 1; 11,500 iti Batch 2; ken 10,000 iti Batch 3.

Para iti maikapat a batch, target ti DoH ti mangala iti 22,500 a rehistrado a nurse a maiwaras kadagiti marigrigat a komunidad iti pagilian.

Panggep ti RN Heals a manayonan ti puersa dagiti nars kadagiti pagagasan ti DoH ken dagiti lokal a turay.

Iti babaen ti programa, maikkan dagiti nars iti allowance a P8,000 malaksid iti PhilHealth insurance ken GSIS Group Accident insurance.

Yabaga met dagiti ospital ti DoH ti magastos iti kanen dagiti nars kabayatan a naka-duty dagitoy, idinto nga umawat iti nayon a tulong para iti pagtaengan ken taraon dagiti nars a maibaon kadagiti probinsia.

(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 8, 2012 a bilang.)

Vatican ken Monaco, nakalukat ti ridawna para kadagiti OFW


Silulukat ti ridaw para kadagiti Filipino a kayatna ti agtrabaho iti Vatican ken Monaco, kas impakaammo ti Philippine Overseas Employment Administration (POEA).

Naaammuan a maibatay iti POEA Board ti Resolution No. 9, mapalubosanen nga agturong dagiti overseas Filipino workers (OFW) kadagiti nasao a lugar kalpasan a narisut dagiti naisaad iti Republic Act 10022 wenno Migrant Workers Act.

Naammuan pay a maibatay iti Section 3 ti RA 10022, mapalubosan laeng ti pannakaideploy dagiti OFW iti maysa a host country no addaan daytoy iti agserserbi a labor and social laws a mangipaay iti proteksion kadagiti karbengan dagiti mangmangged.

Umaboten iti 186 pagilian ti addaan iti “go signal” ti POEA a pakaibaonan dagiti OFW ket ad-adalenda pay ti 17 a pagilian nga awanan pay iti sertipikasion manipud iti Department of Foreign Affairs (DFA).

(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 8, 2012 a bilang.)

Baro a gunglo dagiti estudiante iti UNP, nabuangay


Nabuangay ti baro a gunglo dagiti agad-adal iti University of Northern Philippines, Vigan City idi Sept. 7, 2012 a napanaganan ti Indigenous Students Organization ( InSO) a buklen dagiti nadumaduma a tribu manipud iti Ilocos Sur ken Abra.

Dagiti napili nga opisial: President: Mayeth Benamir (Bago/Itneg tribe), Vice-Pres: John Angelo Malamion (Bago tribe), Secretary: Ellen Joy Vergara (Maeng tribe), Asst. Sec: Rosali Dasugo ( Bago tribe), Treasurer: Alice de Guzman (Bago tribe), Asst. Treasurer: Kisses Tandingan (Tinguian tribe), Business Managers: Grace de Guzman (Bago tribe), ken Dianna Rose Estrada ( Tinguian tribe), Auditor: Excel Mark Vincent Guimmayen ( Tinguian tribe) ken P.I.O. Leihanni Tuscano (Tinguian tribe).

Adda iti salinong ti Office of the Center for Ilokano Studies and Indigenous Students (CISIS) ti nasao a grupo babaen ti panangimaton ni Dr. Remigio L. Obrero a kas Director ken pagpaayan da Mrs. Alma Campos- Somera ken Mrs. Jeanalyn Tagorda nga staff.
Iti agdama, addan 237 a nakarehistro a kameng ti grupo ken silulukat ti opisina nga agawat kadagiti saan pay a nakapalista. (ACS)

(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 8, 2012 a bilang.)

Coloma, Kinauman ti FAMAS




COLOMA, KINAUMAN TI FAMAS. Ni Presidential Communications Operations Office Secretary Sonny Coloma (maikadua iti kanawan) iti pannakiuman kenkuana dagiti opisial ti Filipino Academy of Movie Arts and Sciences (FAMAS), Inc. nga idauluan ni presidente Angelo “Eloy” Padua (maikadua iti kanigid) iti opisina ti immun-una iti New Executive building iti Malakanyang mainaig iti FAMAS 60th Annual awards a naangay idi Septiembre 25 iti Manila Hotel.

September 26, 2012

BANNAWAG -- Oktubre 8, 2012




SARITA
4 Ni Nana Solenn
   Christian Dave P. Cajigal

NOBELA
28 Daga a Nakayanakan (25)
    Juan Cabreros Laya
32 Operation Medalla Cartel (10)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.

DANIW
34 Iti Ungto ti Aldaw, Maysa a Dayyeng
     Djuna R. Alcantara
48 Dawel
     Jobert Ma. Pacnis

SALAYSAY
 8 Gapu Ta Daytoy ti Linteg (56)
    Hues Joven F. Costales (Ret.)
12 Wen, Atanud, Agaluad Dagiti Mamadpadakes iti Internet
     Neyo Mario E. Valdez
16 Ti Eleksion Primaria ken Dagiti Kakailian a Filipino iti Hawaii
     Rafael O. Alimbuyuguen
40 Padasem ti Tubbog ti Paria
     Reynaldo E. Andres

KOMIKS
19 Tres Muchos (72)
22 Bannatiran (86)
24 Miks & Tiks

KOLUM
 7 Okeyka, Apong
18 Dear Doc
37 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
38 Ading Kosinera
39 TIPS
42 Padasem Daytoy, Kailian

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
46 Bebengka, Kdp.
47 Sinniriban
47 Sapukas
47 Sudoku
47 Aggarakgaktayo

DADDUMA PAY
 2 Ti Makunami
10 Maisuro Met iti Siensia ti Naimbag a Kababalin
14 As-asidegka iti Kamposanto No Agtetekska nga Agmanmaneho
15 Tao, Lugar, Pasamak
26 Padpadaananmi ti Maika-78 nga Anibersariom, Bannawag!
29 Txtm8
30 Siled ti Kararag
31 No Apay a Napateg ti Isport iti Anaktayo
35 Ti Gasatmo Ita a Lawas
36 Ammuem Pay Dagitoy

September 24, 2012

Gapas




GAPAS. Kalpasan ti napaut a panagtudtudona, inrugin dagitoy a mannalon iti Ilocos Sur ti manggapas kadagiti mulada a pagay. Babaen ti baro a teknolohia, nadardarasen ti panagirik ta saanen a kasapulan pay ti panagibaut wenno panagusar iti depedal a thresher pangisina kadagiti binukel ti irik manipud iti nagapas a pagay. Nagtalinaed ketdi ti panagtitinnulong dagiti mannalon iti panaggapasda kadagiti pagayda. (Mancielito S. Tacadena) 

4 a probinsia, 3 a siudad, 4 nga ili iti NL, “top performers”


Uppat a probinsia, tallo a siudad ken uppat nga ili iti Amianan ti innaganan itay nabiit ti Department of Interior and Local Government (DILG) a kas consistent top performing local government units (LGUs).

Karaman dagiti naagapad a probinsia kadagiti 10 a probinsia, ken karaman met dagiti siudad ken ili kadagiti 13 a siudad ken ili iti sibubukel a pagilian a nakagun-od kadagiti kangatuan nga iskor manipud pay idi 2009 agingga iti 2011 iti tinawen a Local Government Performance Management System (LGPMS) ti departamento.

Matingiting ti gapuanan dagitoy a gobierno lokal iti ranggoda manipud iti 1 (kababaan) agingga iti 5 (kangatuan). Maibasar ti gapuanan dagiti LGUs kadagitoy a tay-ak: administration, social governance, economic governance, ken dagiti panuli ti napintas a panangituray.

Dagiti probinsia iti Amianan a napadayawan: La Union (4.89), Pangasinan (4.87), Mountain Province (4.855), ken Ilocos Norte (4.828).

Dagiti siudad (component cities): Laoag (4.99), Vigan (4.921), San Fernando, La Union (4.81).

Dagiti ili: Ilagan, Isabela (4.92), Santol, La Union (4.89), San Mateo, Isabela (4.879), ken San Gabriel, La Union (4.820).

(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 1, 2012 a bilang.)

Tubbog ti niog, suno ti “sports drink”


Aglatlatak ti tubbog ti niog kadagiti ganggannaet a pagilian a kas suno ti “sports drink” gapu ta nabaknang daytoy iti potassium ken magnesium.

Kinapudnona, nakalako ti pagilian iti 10.2 a milion a litro ti tubbog ti niog iti umuna nga innem a bulan ti 2012 a maidilig iti 5.7 a milion a litro a nalakona iti isu met laeng a kaatiddog ti panawen iti 2011, wenno agarup nadoble ti nalako ti pagilian iti ganggannaet, kas maibatay iti rekord ti Philippine Coconut Authority (PCA).

Mainaig iti daytoy, ipagpaganetget ti gobierno ti panagmula koma dagiti mannalon iti niog, saan laeng a para iti tubbog daytoy no di ket para kadagiti dadduma pay a produkto manipud iti niog.

Kuna ti PCA a dumakdakkel ti panagkasapulan dagiti aggatgatang iti tubbog ti niog iti 40 a porsiento iti tinawen ket nasken nga agmula dagiti mannalon iti ad-adu pay a niog tapno masungbatan daytoy a panagkasapulan.

(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 1, 2012 a bilang.)

September 19, 2012

BANNAWAG -- Oktubre 1, 2012




SARITA
4 Puso ti Maysa a Maestra
Michelle G. Rafanan

NOBELA
28 Daga a Nakayanakan (24)
Juan Cabreros Laya
32 Operation Medalla Cartel (9)
Norberto D. Bumanglag, Jr.

DANIW
34 Tengngat’ Rabii
Junley L. Lazaga
48 Abagat
Ariel S. Tabag

SALAYSAY
8 Gapu Ta Daytoy ti Linteg (55)
Hues Joven F. Costales (Ret.)
12 Kaano a Maibus Dagiti Kotong Cops?
Neyo Mario E. Valdez
40 Tapno Ad-adu ti Maapitmo a Broccoli
Reynaldo E. Andres

KOMIKS
17 Tres Muchos (71)
20 Bannatiran (86)
22 Miks & Tiks

KOLUM
16 Dear Doc
27 Okeyka, Apong!
37 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
38 Ading Kosinera
39 TIPS
42 Padasem Daytoy, Kailian

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
46 Pls. Cheek…, Kdp.
47 Sinniriban
47 Sapukas
47 Sudoku
47 Aggarakgaktayo

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
10 Kumakanta Daytoy a Deputy Consul General
14 Ania ti Bat-og, Tatang?
15 Tao, Lugar, Pasamak
24 Tarabay iti Ortograpia ti Pagsasao nga Ilokano (7)
26 Madamdama Daytan, Kunam?
31 Kasano a Maisuro Dagiti Ubbing iti Kinapateg ti Panagadal?
29 Txtm8
30 Siled ti Kararag
35 Ti Gasatmo Ita a Lawas
36 Ammuem Pay Dagitoy

September 14, 2012

Tulong ti publiko vs. rinuker a polis, kiniddaw ti Napolcom


Kiniddaw ti National Police Commission (Napolcom) itay lawasna iti publiko a tumulong koma daytoy iti pannakapatapuak dagiti rinuker a kameng ti Philippine National Police (PNP) babaen ti pannakayuli iti umisu a reklamo iti komision.

Impanamnama ni Napolcom Vice-Chairman ken Executive Officer Eduardo Escueta nga ipangrunada ti pannakadusa dagiti rinuker a polis iti pagilian, nangruna kadagiti addaanen iti sangsanguen a reklamo.

Impakaammo ni Escueta daytoy bayat ti maika-46 nga anibersario ti komision idinto a sinangona ti baro a kontrobersia iti polisia gapu iti pannakaireklamo ti dua a polis iti Quezon City Police District (QCPD) a nagpanggep a nangdelihensia wenno nangkotong iti putot ni National Capital Region Poice Office (NCRPO) director, Chief Supt. Leonardo Espina.
Kinuna pay ni Escueta a rebbengna laeng a papigsaen ti Napolcom ti sistema ti panagrekrut kadagiti baro a polis, ken binalakadanna ti PNP nga adalenda dagiti baro a wagas iti panagsanay kadagiti baro a polis tapno saan a mayaw-awan iti dana dagitoy agingga a mairamanda kadagiti illegal nga aramid.

Iti laksid daytoy, impatalged ni Escueta a dakkel a porsiento latta dagiti polis ti nasingpet ken napudno a mangipatpatungpal iti sinapataanda nga akem a “to serve and to protect.”

Kinapudnona, tallo a polis ti naipaayan iti PNP Gallantry Award kalpasan nga insugalda ti biagda kontra kadagiti kriminal iti nagduduma nga insidente.

Napadayawan da PO2 Dario Paragas ti Pangasinan Police Provincial Office; PO1 Roel Ortega ti Police Regional Office 13; ken PO2 Ricky Lademora ti Sipalay Office iti Negros Occidental.

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 24, 2012 a bilang.)

Regional Ilokano Seminar, maangay iti La Union


Maysa a seminar-workshop iti Ilokano a kas wagas ti komunikasion ti pagtitinnulongan nga iwayat iti umay a bulan iti La Union ti Regional Development Council (RDC) Region I, ti Philippine Information Agency (PIA) Region I ken ti Gunglo dagiti Mannurat na Ilokano (GUMIL) ti La Union a paggapuanto dagiti napusgan nga aglektiur a maaramid iti Justo Orros Conference Room ti National Economic Development Authority (NEDA) Regional Office I iti siudad ti San Fernando, La Union.

Ti panggep ti seminar-workshop: asaenna ti kabaelan dagiti agdadamo a mannurat iti Ilokano nga umayto makiseminar.

Kinuna ni NEDA Regional Director Juan N. Ngalob a mangrugi ti seminar-workshop inton Oktubre 3, a pakaisuruan ti ortograpia ken gramatika. Maisuronto ti panagsurat iti damag ken salaysay inton Oktubre 10. Ket iti maikatlo a serye ti seminar inton Oktubre 17, maisuronto ti arte ti panagipatarus (the art of translation).

Naisangrat daytoy a seminar para kadagiti kameng ti Association of Regional Government Information Officers (ARGIO) iti Rehion I, ti Pangasinan Association of Government Information Officers (PAGIO), ti La Union Association of information Officers (LUAGIO), ti Ilocos Norte Association of Government Information Officers (INAGIO), ti Ilocos Sur Association of Government Information Officers (ISAGIO) ken kadagiti kameng ti RDC Press Corps, a di pay natenneb a kas Ilokano communicator.

Nupay kasta, kinuna ni PIA Regional Director Abraham N. Libadia a silulukat met daytoy a seminar iti asino man iti Region I nga agregget a tumabuno. Ken mabalin met a pilien dagiti umay agseminar ti topiko (manipud iti tallo a serye) a kayatda laeng nga adalen.

Para iti dadduma pay a detalye, kontaken ni Ms. Jennifer C. Role ti PIA Region I, wenno ni Ms. Raquel Atawe ti NEDA Region I. (Djuna R. Alcantara)

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 24, 2012 a bilang.)

September 12, 2012

BANNAWAG -- Septiembre 24, 2012

SARITA
4 Talon
  Dexter Marin Fabito

NOBELA
30 Daga a Nakayanakan (23)
    Juan Cabreros Laya
34 Operation Medalla Cartel (8)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.

DANIW
14 Parbangon
  Rosalie V. Calpito
32 Aglalanglangtayo Man
  Johmar R. Alvarez
48 Iti Bito Dagiti Mito
  Noli S. Dumlao

SALAYSAY
 8 Gapu Ta Daytoy ti Linteg (54)
  Hues Joven F. Costales (Ret.)
12 Kasano, Aya, a Maliklikan ti Riri iti Kalsada?
  Neyo Mario E. Valdez
26 Wen, Adda Katukad ti Boracay iti Amianan!
  D.S. Bulong, Vilmer V. Viloria ken Edison Tobias

KOMIKS
17 Tres Muchos (70)
20 Bannatiran (85)
22 Miks & Tiks

KOLUM
16 Dear Doc
29 Okeyka, Apong!
39 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
40 Ading Kosinera
41 TIPS
42 Padasem Daytoy, Kailian

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
46 Sorry, We Are Open, Kdp.
47 Sinniriban
47 Sapukas
47 Sudoku
47 Aggarakgaktayo

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
10 Ludong, Ludong, Sadino ti Ayanmon?
15 Tao, Lugar, Pasamak
 24 Tarabay iti Ortograpia ti Pagsasao nga Ilokano (6)
28 Saan a Narigat ti Agaramid iti Kinaimbag
31 Txtm8
33 Siled ti Kararag
36 Apay a Nasken a Managbasa Koma Dagiti Ubbing?
37 Ti Gasatmo Ita a Lawas
38 Ammuem Pay Dagitoy

September 9, 2012

Naluktan Manen ti Magapit


NALUKTAN MANEN TI MAGAPIT! Kalpasan ti agtallo a bulan a pannakaiserrana tapno matarimaan ken mapalagda, naluktan manen iti trapiko ti Magapit Suspension Bridge a bumallasiw iti Cagayan River iti Lal-lo, Cagayan, a nakapalag-anan dagiti biahero a mapan ken aggapu iti Ilocos Region ken iti probinsia ti Apayao ta saandan nga agdammang babaen ti bangka wenno barge a sigud nga inan-anusanda a naglugluganan kabayatan ti pannakatartarimaan ti nasao a rangtay a kangrunaan a mamagkamang iti Kailokuan iti Tanap ti Cagayan. (Roy V. Aragon)

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 17, 2012 a bilang.)

Agpasusokayo, impaganetget ti DoH, WHO ken UNICEF


Ipagpaganetget ita ti Department of Health (DoH), World Health Organization (WHO) ken United Nation Children’s Fund (UNICEF) ti panangpasuso koma dagiti inna kadagiti annakda a maladaga idinto nga impeksada ti pannakaalarmada iti baro a gakat a mangbaliktad iti maipakpakat a linteg a mangsalsalaknib kadagiti umili kontra iti agresibo a panagilako, manangallilaw nga anunsio, ken awanan pagibasaranna a pakaammo dagiti kompania ti gatas.

Iti nagkaysa a pakaammo ti DoH, WHO ken UNICEF, imbulgarda a baliwan ti consolidated draft ti “Comprehensive Program on Breastfeeding Practices and Regulating the Trade, Marketing and Promotions of Certain Foods for Infants and Children” ti maipakpakat a Milk Code of 1986 ken Expanded Breastfeeding Act of 2009.

Maatap nga itantandudo ti gakat ti pannakaikabassit ti pannakaipakat ti Milk Code kadagiti artificial feeding product ken di panagbayad iti lactation break dagiti agtrabtrabaho nga inna.

Kagiddan daytoy, kuna ti DoH, WHO ken UNICEF nga umabot iti 8,400 a biag ti masalakniban iti tinawen no tunggal pamilia a Filipino, pasusuenda dagiti maladaga.

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 17, 2012 a bilang.)


Libro a para Grado 1, nairuar




Nairuaren iti imprenta ti maysa a libro a para Grado 1 iti pagsasao nga Ilokano.

Napauluan iti “Ti Pamilia ken ti Komunidad,” naisagana daytoy a libro a basaen ken pagsursuruan dagiti ubbing iti umuna a grado iti elementaria a kas sagudayen ti DepEd Order 09-74 a nangituyang ti pannakaaramat ti Mother Tongue-Based Multilingual education (MTB-MLE) iti sibubukel a pagilian.

Sinurat ni Elizabeth Madarang-Raquel, Public Schools District Supervisor, Currimao District, Division of Ilocos Norte, ken nagpaayan a mismo ni Dr. Cecilia Pacis Aribuabo, Superintendent ti Division of Ilocos Norte, manamnama pay a makaparnuay ti panagsursuro dagiti ubbing iti bukodda a pagsasao iti nasingsinged a relasionda kadagiti mangisursuro kadakuada.

Sakbay a naimaldit ti libro, naglasat iti adu a panangamiris ken pannakapasayaatna iti tulong dagiti eksperto iti lengguahe a pakairamanan ni Dr. Jurlita U. Basuel, maysa a linguist a konektado iti Division of Ilocos Norte, ken sumagmamano nga Ilokano a mannurat nga agsursurat a mismo iti Bannawag, ti kangrunaan a magasin dagiti Ilokano.

Naipabasa pay ti maudi a bersion ti libro iti sumagmamano nga  opisial ti Departamento ti Edukasion iti Rehion 1 ken 2 ken dagiti mismo a mangisursuro iti Grado 1 tapno matakuatan dagiti pagkamtudan ti libro ken mapasayaat pay tapno ad-adda nga epektibo  ti pannakaaramatna.

Naaramat iti libro ti napabaro nga Ortograpia Ilokana nga inaprobaran ti Komisyon sa Wikang Filipino. (Rowena T. Nefangui)

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 17, 2012 a bilang.)

Kaso ti dengue iti Cagayan, umad-adu


Agtultuloy nga umad-adu dagiti kaso ti dengue iti probinsia ti Cagayan a nakatayanen ti pito katao gapu iti nasao a sakit manipud idi Enero agingga iti Agosto iti daytoy a tawen.

Kuna ni Dr. Carlos Cortina, provincial health officer, a nangatngato ti nasao a bilang no maidilig iti nairekord a dua a natay iti isu met laeng a panawen idi 2011.

Inako met ni Cortina a nakadadanag ti umad-adu a kaso ti dengue iti Cagayan a kadagiti naglabas a tawen, addaan iti kababaan a kaso ti dengue no maidilig kadagiti kabangibangna a probinsia iti Rehion Dos.

Kuna pay ni Cortina a sipsiputan ti provincial health office ti sibubukel a komunidad ken saan laeng a kadagiti eskuelaan ta rumrummuar iti rekordda nga uray idi Abril ken Mayo nga awan ti serrek, nangato latta ti nairekord a kaso ti dengue.

Kaaduan kadagiti mabikbiktima iti sakit ket adda iti edad 10 agingga iti 20 manipud kadagiti dadakkel nga ili iti probinsia a kas iti Tuguegarao City, Solana ken Baggao.

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 17, 2012 a bilang.)

Kablaawandakayo!


KABLAAWANDAKAYO! Indauluan ni Danilo B. Antalan ti Ilocos Sur dagiti nangabak iti 2012 Palanca Awards (Salip iti Sarita iti Ilokano) babaen ti saritana a “Dagiti Sala ti Panawen.” Kaduana iti ladawan da Fernando B. Sanchez ti Pangasinan a nangyalat iti Maika-2 a Gunggona (“Babato”) ken Sherma E. Benosa ti Nueva Vizcaya a nangyalat met iti Maika-3 a Gunggona (“Dagiti 'No La Koma' Ni Monica”). Naangay ti seremonia ti pammadayaw iti Peninsula Manila iti Siudad ti Makati idi Set. 1 a nagpaayan ni Tourism Secretary Ramon R. Jimenez Jr. a kas guest of honor.

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 17, 2012 a bilang.)

September 8, 2012

BANNAWAG -- Septiembre 17, 2012



































SARITA
4 Naporlata ni Baket
   Rolando A. Seguro, Jr.

NOBELA
28 Daga a Nakayanakan (22)
    Juan Cabreros Laya
32 Operation Medalla Cartel (7)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.

DANIW
30 Datayo Pay Laeng Dagidi Ubbing
    Cecilia Pacis-Aribuabo
48 Iti Nagkurosan ti Alameda ken First Sts., Los Angeles
    Arnold C. Baxa

SALAYSAY
 8 Gapu Ta Daytoy ti Linteg (53)
    Hues Joven F. Costales (Ret.)
12 Ania, Nagkopia ni Sotto?
     Neyo Mario E. Valdez
40 Padasem ti Agmula iti Carrot iti Patad
     Reynaldo E. Andres

KOMIKS
17 Tres Muchos (69)
20 Bannatiran (84)
22 Miks & Tiks

KOLUM
14 Dear Judge
16 Dear Doc
27 Okeyka, Apong!
37 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
38 Ading Kosinera
39 TIPS
42 Padasem Daytoy, Kailian

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
46 Full Haus Serbis and Warantea, Kdp.
47 Sinniriban
47 Sapukas
47 Sudoku
47 Aggarakgaktayo

DADDUMA PAY
 2 Ti Makunami
10 Mapalagipan Koma Met Dagiti Nagannak
15 Tao, Lugar, Pasamak
24 Tarabay iti Ortograpia ti Pagsasao nga Ilokano (5)
26 Kayat Wenno Kasapulan?
29 Txtm8
31 Siled ti Kararag
34 Yun-una Latta Koma ti Pamilia
35 Ti Gasatmo Ita a Lawas
36 Ammuem Pay Dagitoy

September 4, 2012

Sangasinublan a Pansit


SANGASINUBLAN A PANSIT. Aganay a 300 a kilo ti pansit ti nailuto iti daytoy a dakkel a sinublan sa naiwaras a libre kadagiti naayat iti pansit batil patung a taga-Tuguegarao City kabayatan ti naangay a Pancit Festival a tinawen a marambakan a kas paset ti panagpiesta ti Tuguegarao iti Agosto, kas panangpadayawna iti nalatak a batil patung a pagpampannakel a delicacy ken produkto ti siudad ken ti probinsia ti Cagayan. (Roy V. Aragon)

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 10, 2012 a bilang.)

Sabali a pagsapulan dagiti adda iti industria ti tabako, naipasigurado


Impatalged ni Senador Pia Cayetano a maaddaanto iti sabali a trabaho dagiti agmulmula iti tabako ken dadduma pay a mangmangged iti industria iti tabako iti posible a panagsuek ti industria ti tabako apaman a maanamongan ti pannakaingato ti “sin taxes” wenno ti singir iti buis dagiti sigarilio ken arak.

Segun ken ni Cayetano, saan a rumbeng nga aramiden a rason dagiti kontra iti sin taxes ti pannakapukaw ti trabaho dagiti mangmangged ken mannalon no bilang maingato ti singir iti buis ti arak ken sigarilio.

Kuna ni Cayetano nga ilabanna ti karbengan ti tunggal Filipino a maaddaan iti trabaho idinto nga innayonna a masapul a mangtakuat ti gobierno kadagiti sabali a pagsapulan a para maapektaran iti posible a panagsuek ti industria ti tabako.

Immunan nga impakaammo dagiti mangmangged a kontraenda ti nasao a gakat ta maapektaran ti pagsapulanda.

Inlawlawag met ni Senate President Juan Ponce Enrile nga awan ti an-anakenna iti maipanggep iti sin taxes idinto nga impaganetgetna a rumbeng nga adalen ti gobierno daytoy ta amangan no kumaro pay ti pannakaiserrek dagiti kontrabando a sigarilio ken arak iti Filipinas.

Kaykayat ketdi ni Enrile, kaduana ni Senador Ralph Recto, chairman ti komite iti ways and means, ti ad valorem tax a para kadakuada, ad-adda a maiparbeng ngem iti bersion ti sin taxes nga inaprobaran ti Kamara.

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 10, 2012 a bilang.)

Gawad Pambansang Alagad ni Balagtas



NAIPAAY ken ni Fernando B. Sanchez (maikadua iti kanigid), mannurat iti Bannawag, ti Gawad Pambansang Alagad ni Balagtas para iti Piksion iti Ilokano a kas pammadayaw iti naisangsangayan a gapuananna iti literatura dagiti Ilokano, kasta metten iti pagilian. Impaay ti Unyon ng mga Manunulat sa Pilipinas (UMPIL) itay Agosto 25, 2012 iti Silangan Hall iti Cultural Center of the Philippines, daytoy ti kangatuan a pammadayaw nga ipapaay ti nasao a gunglo dagiti mabigbig a mannurat iti Filipinas kadagiti mannurat a Filipino. Kakadua ni Sanchez iti ladawan dagiti padana a naipaayan iti pammadayaw, da (agpakanawan): Benito Tan (Daniw iti Chinese), Chris Millado (Drama iti Filipino), Rosario Cruz Lucero (Piksion iti Ingles), ken Rofel Brion (Daniw iti Filipino). Di nairaman iti ladawan ni Juan Rafael Belgica, Jr. (Daniw ken Piksion iti Bikol).

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 10, 2012 a bilang.)


Gudbay, malaria!


Natalek ti Department of Health (DoH)  nga agbalinton a malaria-free ti Filipinas iti tawen 2020.

Kinuna ni Health Secretary Enrique Ona a dakkel ti posibilidadna nga awanton ti kaso ti malaria iti pagilian agingga iti tawen 2020 kalpasan a nakairekordda iti 80% a bimmabaan dagiti kaso ti malaria iti tawen 2011.

Kuna ni Sekretario Ona a daytoy ti kababaan nga agpang ti malaria a nairekordda iti pagilian iti uneg ti 42 a tawen.

(Naipablaak iti Bannawag, Septiembre 10, 2012 a bilang.)