Kinontra dagiti mannurat nga Ilokano ti ortograpia ti lengguahe nga Ilokano nga inruar ti Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) ken kiniddawda ti panaglusulos ni Dr. Purificacion Delima (komisioner iti KWF para iti Ilokano) ken ti chairman daytoy a ni National Artist Virgilio S. Almario.
Iti press conference a naiwayat itay Oktubre 28 iti Mariano Marcos State University (MMSU) Graduate School iti Siudad ti Laoag, kinuna dagiti kameng ti Gunglo Dagiti Mannurat nga Ilokano iti Filipinas (GUMIL Filipinas) a kakaduada dagiti nadumaduma nga organisasion ken indibidual a maseknan iti lengguahe nga Ilokano a sipipinget a mangkontra iti naibasar-iti-Tagalog nga “Ortograpiya ti Pagsasao nga Ilokano” nga inyalnag ti KWF idi Oktubre 18 iti regional office ti Department of Education (DepEd) iti La Union.
Kinuna ni Cagayan Board Member Vilmer V. Viloria, agtaktakem a presidente ti GUMIL Filipinas, a nupay suportaran ti grupo ti inisiatibo ti KWF iti panangparang-ayna iti nailian a lengguahe nga isu ti Filipino, lagidawenda ti gannuat ni Almario a mangusar iti Ortograpiyang Pambansa a kas pagbatayan ti ortograpia para iti Ilokano, ta no maaramid daytoy, maiwalin ti agdama ken am-ammo a sistema ti panagsurat iti Ilokano.
Maipalagip nga idi 2012, pormal nga inruar ti KWF ti ortograpia ti lengguahe nga Ilokano, ti “Tarabay iti Ortograpia ti Pagsasao nga Ilokano” (Guide to the Orthography of the Ilocano Language) kalpasan dagiti naangay nga umno a konsultasion kadagiti eksperto iti lengguahe, mannurat, editor dagiti nadumaduma a pablaakan, ken mannursuro. Naibasar ti nasao nga ortograpia iti pannakasurat dagiti Ilokano a diksionario, nailian a magasin ken dadduma pay a pablaakan, patarus ti Biblia, ken dadduma pay a porma ti Ilokano a kas maisursuro kadagiti unibersidad ti gobierno iti Filipinas ken iti abroad a pakaididiayaan dagiti kurso iti lengguahe nga Ilokano.
Ngem iti panagtugaw ni Almario a chairman iti KWF, inwalinna ti “2012 Tarabay” ket babaen ken ni Delima, nangbukel ti KWF iti “malisioso” ken “bastardisado” a bersion dagiti pagalagadan iti panagsurat iti Ilokano babaen ti panangdutokda kadagiti tattao a saan nga eksperto iti panagsurat iti Ilokano tapno aramidenda ti nasao nga ortograpia.
Segun ken ni Viloria, awan kadagiti nainagan iti “grupo ti nagsurat” iti nasao nga ortograpia ti am-ammo a kas edukador wenno mannurat nga addaan iti umdas nga ammo iti sistema ti panagsurat iti Ilokano, wenno saanda a nakapagsurat iti ania man a nasayaat nga Ilokano nga artikulo a naipablaak iti magasin wenno diario nga addaan iti nasaknap a sirkulasion.
Innayon pay ni Viloria nga uray ni Delima a mismo, saan nga eksperto iti lengguahe nga Ilokano.
Kinuna ni Viloria a ti pannakaisuro kadagiti ubbing nga Ilokano ti “Tagalog” a bersion dagiti Ilokano a balikas iti pagadalan a maisupadi met iti ispeling dagiti mabigbig a magasin nga Ilokano ken uray pay iti Nasantuan a Biblia, makaipaay laeng iti pannakatikaw kadagiti ubbing agramanen dagiti mannursuroda.
Iti sabali a bangir, kinondenar met ni Dr. Aurelio S. Agcaoili, propesor iti University of Hawaii at Manoa a mangisursuro kadagiti kurso iti lengguahe nga Ilokano, ti nasao a narebisar nga ortograpia. Kinunana a “basura” daytoy ken aramid ti autokratiko a panagipapilit iti riro a pagannurotan iti panagsurat iti Ilokano. (Reynaldo E. Andres)
(Naipablaak iti Bannawag iti bilang a Nobiembre 12, 2018. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-e-mail iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti BUQO, MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)
No comments:
Post a Comment