Disiembre 19, 2011

SARITA
4 Paskua Idiay Sta. Fe
Manuel S. Diaz
APAGTAPAW ti bus iti patad a paset ti highway manipud iti natirad a pikor, nasaripatpatamon ti adu a lugan a nakasardeng iti kanawan a paset ti highway nga agpa-Cagayan Valley. Dadakkel a bus ken trak ken sumagmamano a kotse. Addaka iti maikadua a tugaw, iti kanigid, ket iti panagsimpa ti bus, nariknam ti kasla panagsay-a daytoy a kasla nabang-aran kalpasan ti naunday a panagsang-at ken panagsalogna kadagiti turod ken kabambantayan. Nupay apagsippit ti sipnget, linuktanen ti drayber ti silaw iti bubongan ket naimuntar iti lawag dagiti nabannog a rupa dagiti padam a pasahero. Ubing, lakay, baket, balasang, baro.

Linukibmo ti sarming a tawa. Simmiplag ti nasalemsem nga angin-bantay. Kinumotan ti angep dagiti dalpak a kalapaw iti igid ti teppang, agraman ti sementado a batonlagip a nakaikitikitan ti Dalton Pass, ken iti pakasaritaan daytoy. Adda met ditan ti arko iti nagbedngan ti Nueva Ecija ken Nueva Vizcaya: “Welcome to Nueva Vizcaya” ti naimuntar iti sementado nga arko. (Basaen ti sibubukel a sarita iti Bannawag.)

NOBELA
16 Dagiti Bituen iti Imatangda (8)
Jose A. Bragado
Saan a nagbiddut, ni Pacing ti babai. Kasla nagdalagudog pay ti barukongna a nakakita iti balasang.

32 El Guapito (47)
Dionisio S. Bulong
(Maika-47 a Paset)
NAGKUTIKUTI dagiti bibig ni Macario ngem di simngaw ti timekna. Kasano ngamin ket dina masuba ti indateng ni Michiko a sayamusom dagiti kamia a pinagukrad ti littugaw iti napalabas a sardam.

“Hoy, daddy, ba’t parang nakakita ka ng multo? Mukha ba akong multo?” agkatkatawa ni Michiko nga immasideg ket pinagkutikutina ti kanawan a dakulapna iti batog ti rupa ni Macario.

“Ha? Ay, gud moring met, a!” simngaw met laeng ti timek ni Macario. “Nagpintaska ket nga ub—“ naapputna ti ngiwatna. Nagtalangkiaw. “Ang aga mo!”

“May staff meeting kami, daddy.” Pinababa-pinangatona a kinita ni Macario. “May sunburn ka, daddy. Where have you been ba?”

“Sa Bocaray, este, Boracay. Nagbakasyon kami ngarud.” (Basaen ti sibubukel a chapter iti Bannawag.)

DANIW
6 Paskua nga Awan Nabati iti Bonusko
Cecile Pacis-Aribuabo
Kaaw-awatko ti bonusko
Napusek manen ti petakak
Apagsangpetko, nagiinnuna
Dagiti annakko ken appokok
Inkablaawda kaniak:
“Merry Christmas, Mommy!”
Ay, kapilitan a ti bagko linuktak
Siraragsakda a nangawat
Kadagiti kallikkis a bioleta
Ken ‘tay nakatapaya
A bulon ti bisongda.

Ririingko’t kabigatanna
Diak pay nakaimukat
Ne, manen, inda masagsaganad
Dadduma a kakabagian, adu a kakaanakak
A nangpaskua, nangbesobeso kaniak
‘Imbag ta idi kalman nagpasupliak
Dida kayat ti nalabaga; ‘tay kan’ bioleta
Wenno ‘tay nakatapaya!

Di mabayag, adda man met manen
Dagiti inanakko iti kasar, iti buniag
Ay, nagling-etakon iti napigket
Kas kapigket ti arakupda kaniak.

Dida pay nakalikud, adda manen,
Dagiti ubbing a makipaskua
Aglalaok, dida mabalbalikas kankantada
Aweng Pamaskua, ay, ragsakdat’ nagpaiduma
Ket nakidag manen ‘toy riknak
Manen ti kimmaut diak napupuotan
Ket ‘tay nabatbati iti bonusko
Agkatkatawa a timmayab!

18 Sika, iti Anakmo a Parsua, Ita a Paskua
Arnold C. Baxa

22 Biag ni Lam-ang (7)
Bersion ni Leopoldo Y. Yabes

SALAYSAY
8 Gapu Ta Daytoy ti Linteg (15)
Hues Joven F. Costales (Ret.)
NAPASAMAK dagiti detalye daytoy a kaso idiay Brgy. Bobonan, Pozorrubio, Pangasinan a nakaigapuan ti pannakayuli ti darum a Panangrames (Namimpat) kontra ken ni Eduardo de Vera Limos. Agtawen laeng idi ti agidardarum, ni Janice G. Ligot, iti 13 idi damo a maaramid kenkuana daytoy ken adda iti umuna a tukad ti haiskul. Nabista dagitoy a kaso iti salami iti Regional Trial Court, Branch 45, Siudad ti Urdaneta, Pangasinan a pagpapaayanmi idi a hues. (Basaen ti sibubukel a salaysay iti Bannawag.)

12 Misa de Gallo Wenno Misa de Aguinaldo?
Neyo Mario E. Valdez
Simnek kadin iti panunotmo no ania nga agpayso ti awag iti nasantuan a misa iti parbangon iti uneg ti siam nga aldaw sakbay ti Paskua ken no ania met ti awag iti misa iti kaaldawan ti Paskua?

38 Napnuan-Biag ti “Bangkabuhayan” ti Sta. Teresita
D.S. Bulong, Vilmer V. Viloria ken Roy V. Aragon

40 Paaduem ti Apitmo Babaen ti Bakteria Manipud iti Ledda Rey
Reynaldo E. Andres
Ania ti adda iti ledda ta uray iti karigatan, agbiag a sisasalun-at?

KOMIKS
24 Miks & Tiks
26 Dagiti Bannatiran iti Bantay Maoac-oacar (49)
28 Tres Muchos (30)

KOLUM
10 Kas Kuna ni Manang Imee
19 Dear Doc
31 Okeyka, Apong
34 TIPS
37 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
42 Padasem Daytoy, Kailian
44 Ading Kosinera

PAGLINGLINGAYAN
45 Porsil, Kdp.
46 Showbiz
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku
48 Aggarakgaktayo

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
Mula a Rambutan
Gapu iti salaysay ni Apo Reynaldo E. Andres nga, “Ay, Nasam-it ti Rambutan ti Kailokuan!” (Dis. 5), nalagipko la ket ngarud dagiti mula ni lelongko Felipe Taqueban (tatang ni nanangko a dati a Gloria Taqueban). Nasurok a dua nga ektaria ti minulaanna iti ag-dua gasut a puon ti rambutan ken dadduma pay prutas (naipablaak daytoy iti Tao, Lugar, Pasamak, Nob. 7, 2005 a bilang ti Bannawag). Idi 1980 a nangrugi a nagmula ni lelongko iti rambutan. Napukan la ngaminen daydi duduogan a pinuon ti rambutanmi a naimula iti arubayan ti family house-mi iti Salcedo nga isu itan ti pagnanaedan ti ulitegko (Renato). Adda pay mula a rambutan ni Mayor Leonofre Gironella ti Salcedo, I.S. nga ulitegko met laeng.
--NEPO T. BENITEZ, JR.
San Esteban, Ilocos
* * *
Nasindian a Kingki
Idanonmi ti kablaawmi iti panagkasangay ni Ma’am Imee (Gob. Imee R. Marcos ti Ilocos Norte) ken ti isasangbayna, babaen ti kolumna, ditoy Bannawag.
Maipanggep iti rally ti Marcos for Peace Movement (MPM) a naangay itay nabiit ditoy Hawaii, kayatmi nga ipakaammo a nagdisnudo dagiti timmabuno kalpasan a naiwaragawag iti radio. Kinuna dagiti timmabuno a ti kaaddada iti daydi nga ummong ket maysa a wagas ti panagyamanda iti panangidaton daydi Presidente Ferdinand E. Marcos (FEM) iti bagina kadagiti umili ti Filipinas─manipud idi Maikadua a Gubat iti Sangalubongan agingga iti maudi a kanitona idiay Malakañang.
Iti biangmi, ‘toy numo ken dadduma a nangbuangay iti MPM, patienmi a ti panangipeksami iti kapanunotan ken kaririknami ti mangipakita a dimi maaklon ti panangab-abi dagiti adda ita iti Malakañang iti daydi FEM.
Nagsao ken nagtignaykami agsipud ta patienmi ti pagsasao nga, “Agtalinaed a paspasurot ken adipen ti tao a saan a mangipeksa iti bukodna a pammati ken kapanunotan.” Patienmi pay nga, “Agtalinaed iti kasipngetan ti tao a di mangsindi iti kingki.”
Ita, addan nasindianmi a kingki. Ikarimi a diminto ipalubos a mapuyupoy ken maiddep daytoy agingga iti dimi magun-od ti hustisia a naipaidam ken maipapaidan ken ni FEM.
--RIC AGNES
Chairman, MPM

7 Manipud iti Editor
15 Tao, Lugar, Pasamak
14 Tapno Naragsak Daytoy a Paskuam
17 Siled ti Kararag
20 Wen, Manang, Mangrugi ti Amin iti Pagtaengan
21 Apay a Kasapulantayo ti Paskua?
33 Txtm8
35 Ti Gasatmo Ita a Lawas
38 Ammuem Pay Dagitoy Iti Cagayan
Nalaklakanton ti agbiahe
gapu kadagitoy nga eroplano
Tapno masupusopan ti kinakirang ti transportasion kadagiti adayo ken nasulinek a paset ti Rehion 2 (Tanap ti Cagayan), nainaugorasionan ity nabiit ti dua a 10-seater nga eroplano ken ti hangar ti Northsky Air iti Tuguegarao City.

Naangay ti inaugorasion ken pannakabendision dagiti eroplano ken dagiti dadduma pay a pasilidad ti Tuguegarao Domestic Airport a nagatendaran da Batanes Governor Vicente Gato ken Tuguegarao City Administrator Mike Lim.

Ti Basco, Batanes ti kangrunaan a destinasion dagiti eroplano ngem adda pay biahe iti Maconacon, Isabela. Ti Basco, a kapitolio ti probinsia ti Batanes, ti kaamiananan a paset ti pagilian. Adda met ti Maconacon iti akindaya a paset ti Isabela a di madanon ti kalsada manipud iti Tanap gapu kadagiti nangangato a bambantay ti Sierra Madre.

Maad-adal pay ti pannakayiskediul ti biahe daytoy nga eroplano kadagiti dadduma pay a paset ti Rehion 2 nga addaan iti dakkel a potensial iti panagrang-ay iti tay-ak ti ekonomia ken turismo ken tapno mayasideg dagiti serbisio ti gobierno kadagiti umili.