NAKAAM-AMAK a panunoten no ania ti mapasamak no agtultuloy nga agsuek ti kalidad ti edukasion iti pagiliantayo. Gapu iti daytoy, saan nga agsarday a suksukisoken ti Departamento ti Edukasion dagiti wagas tapno maaddaan dagiti annaktayo iti “quality education.”
Ket daytoy ti gapuna nga impakatna ti baro a programa, ti Mother Tongue Based-Multilingual Education (MTB-MLE). Kas sagudayen daytoy, mausar ti Mother Tongue wenno ti bukod a pagsasao a pagisuro iti lugar a pakaar-aramatan dayta a pagsasao. Mausar ti bukod a pagsasao a pagisuro iti amin nga asignatura malaksid iti Filpino ken English. Mangrugi daytoy manipud Kindergarten agingga iti Maikatlo a Tukad.
Kadatayo nga Ilokano, kasapulan ngarud nga Ilokano ti usarentayo a pagisuro. Nasayaat la unay. Ti laeng problema, kasanon no ni Ma’am a nupay maysa nga Ilokano ket saan a naruam nga agsao iti Ilokano ta Tagalog met ti us-usarendan idiay balayda?
Mabalin nga iremedio dayta babaen ti panangdutok kadagiti mangisursuro a nalaing nga agsao iti Ilokano a mangisuro manipud iti Kinder agingga iti Grado Tres. Wenno saan, adda met ti “Tarabay iti Ortograpia ti Pagsasao nga Ilokano” nga impaulog ti Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) a mabalin a makatulong kadagiti titser nga agkuna a nakalipaten iti bukodda a pagsasao. Adda pay ti Nasantuan a Biblia a mabalinda a pagsursuruan iti umno a pannakaisurat dagiti balikas nga Ilokano. Adda pay ti Bannawag. Maysa pay, adda dagiti maisaysayangkat a seminar a para kadagiti mannursuro sakbay a makaisuroda kadagiti maseknan a tukad.
Ti laeng manen problema ket daytoy: Apay a dagiti naiwaras a Teacher’s Guide ken Learner’s Material manipud iti DepEd ket maisupadi ti pannakaisurat wenno ispelingda no maidasig iti Nasantuan a Biblia, iti Bannawag, ken kadagiti nakaad-adun a libro a nasurat iti Ilokano? Apay ngata a dida sinurot ti “Tarabay” wenno ti ortograpia ti Ilokano a kas impaulog ti KWF?
Nalawag a biddut ti kaaduanna nga ispeling dagitoy a materiales, malaksid pay a biddut ti grammar dagitoy. Ngem apay a naipalubos a naipablaak dagitoy ken isu metten ti maar-aramat a pagisuro ni maestra kadagiti adalanna? No biddut ti isursuro ni Ma’am, ania ngarud ti namnamaentayo kadagiti adalanna? Numona ta no ania ti ibaga ti titser, isu ti ad-adda a patien dagiti ubbing. Ania pay ngarud ti serbi ti MTB-MLE a ti maysa kadagiti panggepna ket mangipaay iti dekalidad nga edukasion?
Patiek nga adu dagiti maul-ulaw ita a mangisursuro. Mabalin nga iti panunotda, biddut ti ispeling ken grammar dagiti materiales a pagal-alaanda iti isursuroda ngem ania ngarud, dagita ti inted dagiti nangatngato ngem isuda-- ket rumbeng laeng a surotenda dagita a naisurat wenno sumurotda iti pagayatan dagiti panguloda.
Kaasi pay dagiti ubbing. (Marlyn G. Del Rosario, Villasis, Pangasinan)
(Naipablaak iti Bannawag, Mayo 26, 2014 a bilang.)
No comments:
Post a Comment