Deadline ti panagidatag iti aplikasion iti Pasnaan 5: Nob. 30

(NA-UPDATE)

Ipakaammo ti Seminar-Workshop Committee ti GUMIL Filipinas (Gunglo Dagiti Mannurat nga Ilokano iti Filipinas ken iti Ballasiw-Taaw) nga agingga laeng iti Nob. 30, 2013 ti panagawatna iti aplikasion para iti Pasnaan 5.

Silulukat ti Pasnaan kadagiti agdadamo a mannurat, wenno mannurat a di pay nakaipablaak iti Bannawag iti nasursurok ngem tallo a sinurat iti genre (klase ti sinurat) a pagaplayanna.

Kas iti Pasnaan 4, uppat a benneg ti literatura ti mapagiinnadalan iti Pasnaan 5: ti sarita (para nataengan ken para ubbing) ken daniw (para nataengan ken para ubbing).

Makiddaw a tunggal aplikante a fellow, pumili iti kayatna a benneg a pakiinnadalan. No sarita, mangidatag iti dua a sarita; no daniw, mangidatag met iti uppat a daniw.

Dua a fellow ti mapili a para iti benneg ti daniw a para ubbing, dua met iti sarita a para ubbing; tallo iti sarita ken tallo met iti daniw.

Idatag dagiti sinurat babaen ti e-mail iti: pasnaan.secretariat@gmail.com, cc: asseng.tabag@gmail.com. Iraman iti sinurat ti ababa a pakasaritaan ti biag ken kaudian a retrato.

Maipaayan ti tunggal fellow iti libre a transportasion agraman board ken lodging.

Kinuna ni Arthur P. Urata, Sr., presidente ti GUMIL Filipinas, a maangay iti Riverview Resort, Gonzaga. Cagayan ti pakaangayan ti Pasnaan 5 ken sangailien daytoy ti GUMIL Cagayan inton Pebrero 7-9, 2014 a pannakaiwayatna, kas panangrambak metten ti GUMIL Filipinas iti Nailian a Bulan ti Arte.

Para iti nayon nga impormasion, ag-e-mail kadagiti e-mail address iti ngato. (Pasnaan Secretariat)

An-anusan Daytoy nga Ina

AN-ANUSAN DAYTOY NGA INA nga ibilbilag dagiti nakalapan ti asawana a babassit a layalay wenno espada (sword fish) iti igid ti baybay iti Saud, Badoc, Ilocos Norte. Iti panagtulid ti aldaw, madlaw unay ti panagbalbaliw ti tiempo maigapu iti global warming (napartak a panagbara ti lubong) ket in-inut metten a marikna dagiti lumugar aglalo dagiti agindeg iti asideg ti baybay ti bumasbassit a makalapan saan laeng a gapu iti saan a mayannatup a panagkalap no di ket iti agtultuloy a pannakaabuso ti aglawlaw a nangigapu met iti global warming. (Leilanie G. Adriano)


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 9, 2013 a bilang.)

“Digital broadcasting,” maiwayat iti Filipinas

Kamaudiananna, maibilangton ti Filipinas kadagiti dadduma a pagilian a kameng ti Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) a mangibasura iti analog broadcasting ket arakupennan ti digital broadcasting kalpasan ti panangirugi ti National Telecommunications Commission (NTC) iti panangadaptarna iti Japanese digital television system.

Maawagan iti Integrated Service Digital Broadcasting-Terrestial (ISDB-T) system a pinarnuay ti Japan, daytoy ti mangidanonto iti digital broadcasting iti sibubukel a pagilian ken mangipaay iti libre a digital TV signal. Iti sabali a pannao, nalawlawagton dagiti mabuya iti telebision uray pay kadagiti nalengleng a lugar a maidilig iti agdama a maar-aramat nga analog broadcasting.

Karaman iti sistema ti dagus a pannakaballaag dagiti umili kadagiti mapaspasungadan a kalamidad a maidanon babaen ti telebision ken uray kadagiti selpon ken sabsabali pay a mobile devices nga addaan iti television receiver.

Kuna ti NTC a manamnama a maibasuranton a mamimpinsan ti analog broadcasting iti uneg ti dua agingga iti tallo a tawen manipud ita.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 9, 2013 a bilang.)

Sayang!

SAYANG! Tagisayangen ‘toy ubing iti Brgy. Ammubuan, Ballesteros, Cagayan dagiti bunga ti tsiko ni apongna a lakay a rinuros ti bagyo a Vinta isu nga an-anusanna a piduten dagiti natangkenan tapno ipaluomna nga aramiden laengen ni tatangna a suka. (Jobert M. Pacnis)


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 9, 2013 a bilang.)

No awanen ti PDAF, kasano itan dagiti iskolar?

Kasano itan dagiti iskolar ti ili?

Daytoy ti kayat a sungbatan ti Commission on Higher Education (CHEd) kalpasan nga ideklara ti Korte Suprema a maikontra iti Konstitusion ti Priority Development Assistance Fund (PDAF) dagiti kongresista nga ad-adda nga am-ammo iti awag a pork barrel fund.

Kuna ni CHEd Chairperson Patricia Licuanan a nangipaay daytoy iti parikut ta adu dagiti estudiante ti mangnamnama iti PDAF.

Gapu iti daytoy, dinawat ti CHEd kadagiti higher education institution nga awatenda latta iti umay a semestre dagiti iskolar bayat ti pannakarisut ti parikut.

Kuna pay ni Licuanan a mabalin nga alaen ti Komision ti development fund ti CHEd wenno ti social fund ti Presidente tapno masupusopan ti kasapulan a matrikula dagiti iskolar.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 9, 2013 a bilang.)

GF Board Meeting: Dis. 7

Maangay ti maikatlo a board meeting ti GUMIL Filipinas, ti gunglo dagiti mannurat iti Filipinas ken ballasiw-taaw, itoy Disiembre 7, 2013 (nayalud-od manipud iti Nobiembre 8), 10 A.M. babaen ti panangsangaili da GF Board Director Martin T. Rochina ken ti kaingungotna a ni Teresita Rochina iti pagtaenganda iti Brgy. Rizal, Makati City, kas kuna ni GF President Arthur P. Urata, Sr.

Mapagsasaritaan iti nasao a miting dagiti proyekto ti GF a kas iti Pasnaan 5 a maangay inton Pebrero 7-9, 2014 idiay Gonzaga, Cagayan; ti Balikas a publikasion ti gunglo; ti Tagnawa 2014 a proyekto iti panagilibro ken ti pannakaangay ti 46th GF Convention inton Abril 2014 iti Sanchez Mira, Cagayan.

Maigunamgunam ti idadar-ay dagiti amin nga opisial ken dagiti presidente dagiti GUMIL chapter.

Iti sabali a bangir, marambakan ti maika-47 nga anibersario ti GUMIL Metro Manila iti pagtaengan da GMM President Vivencio S. Baclig iti Novaliches, Quezon City itoy a Disiembre 8, 2013. Simple laeng ti selebrasion ta inkeddeng dagiti kameng ti agdonar kadagiti biktima ti bagyo a Yolanda babaen ti Philippine National Red Cross.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 9, 2013 a bilang.)

DISIEMBRE 9, 2013

SARITA
 6 Ti Regalo ni Ipud
    Rolando A. Seguro, Jr.

NOBELA
26 Mission: Black Ops (7)
     Norberto D. Bumanglag, Jr.
30 Kasera 101 (20)
    N.M.E. Valdez

DANIW
10 Tinagikuata ti Lubong
     Vincent Cab. Berroy
28 Kalpasan ti Amin
     Jake F. Ilac
48 Dandaniw a Para Ubbing
     Ludy Ely F. Bravo/ Dexter Marin Fabito

SALAYSAY
12 Ket Bimmangon ni Pacquiao!
      Neyo Mario E. Valdez
14 Nagpintasen ti Kailokuan!
     Felix M. Eslava, Jr.
40 Dika Koma Agpannuray iti Kemikal a Pestisidio
     Reynaldo E. Andres

KOMIKS
19 Gayang ni Lam-ang (10)
22 Aritosan (54)
24 Miks & Tiks

KOLUM
16 Saludsodem ken ni Apo Hues
18 Dear Doc
32 Okeyka, Apong
34 TIPS
37 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
38 Kosina Ilokana
42 Padasem Daytoy, Kailian

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
46 Temporally Closed, Kdp.
47 Sinniriban
47 Sapukas
47 Sudoku
47 Agkatawa ti Mayat

DADDUMA PAY
 2 Ti Makunami
 4 Tao, Lugar, Pasamak
 9 Nagkupas a Naimbag a Sursuro
17 Siled ti Kararag
29 Ubing Pay La Ngamin, Kunam Lattan, Manang?
31 Txtm8
33 Dinto Agbalin a Barayuboy
35 Ti Gasatmo Ita a Lawas
36 Ammuem Pay Dagitoy
39 “Inang, Papaayabannaka ti Prinsipal”

Saan Laeng a Naim-imas ti Marunggay No Kanayon a Maal-alaan

SAAN LAENG A NAIM-IMAS TI MARUNGGAY NO KANAYON A MAAL-ALAAN. Daytoy ita ti mangmangted iti natalged a pagtrabahuan dagiti sumagmamano a residente iti Ilocos Norte a kas kadagitoy nga umili iti Sarrat, Ilocos Norte. Mailako dagitoy madama a maimarmaritan a bulong ti marunggay kadagiti pharmaceutical companies ken dadduma pay a negosiante iti Metro Manila ken iti ballasiw-taaw— iti Europa ken Asia ken iti Estados Unidos— tapno maproseso dagitoy a kas pulbos (powder) wenno flakes ket agbalin a kangrunaan a ramen dagiti maar-aramid a malunggay herbal tea, food supplement ken fortifier. Narugian idi 2008, ti kooperatiba dagiti agmulmula iti marunggay iti Ilocos Norte nga idauluan ni Pastor Adriano Piza ti napasnek a mangitantandudo ita iti panagmula iti marunggay tapno ad-adda pay a makatulong iti panagdur-as dagiti mannalon. Masarakan ti plantada iti igid ti national highway iti Barangay San Joaquin iti Sarrat ket ditoy a maproseso dagiti bulong ti marunggay babaen ti drying machine ken pulverizer. Manipud iti nasurok a 22 nga ektaria a plantasion ti marunggay iti agdama, plano ti grupo a manayonan pay daytoy agingga iti 100 nga ektaria tapno maserbian ti dakkel a panagkasapulan iti daytoy a produkto ket maibilang daytoy kadagiti maipagpannakkel a produkto ni Ilokano iti biang ti export. (Leilanie G. Adriano)


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 2, 2013 a bilang.)

Climate change education, saan koma a sex education

Imbes a sex education, rebbengna koma a maisuro ti climate change kadagiti pribado ken publiko a pagadalan iti pagilian. Daytoy ti indiaya ni Dip. Lito Antienza ti Buhay party-list.

Kuna ni Atienza a ti pannakapukaw dagiti biag ken pannakadadael dagiti sanikua gapu iti bagyo a Yolanda ti mangriing koma iti nasional a gobierno tapno iturongna ti imatangna iti pannakayadal kadagiti agtutubo ti maipanggep iti climate change.

Kuna pay ni Atienza a lipatentayo pay laeng ti sex education iti RH Law (a kadagitoy a gundaway, saan pay laeng a maipakat). Segun kenkuana, ti biblia ti nakaparsuaan ti rebbengna a maisuro gapu ta daytoy ti mangisalakan iti biag.

Karaman kadagiiti nangkontra iti pannakayimplementar ti RH Law, kuna ni Atienza nga awaten koman ti gobierno a mabalin a dumtengto manen dagiti didigra a kas kapigsa ti Yolanda. Kunana a daytoy ti bales ti nakaparsuaan gapu iti adu a panagabuso ti tattao; ngarud, masapul koma a maiwayat dagiti addang tapno masalakniban dagiti biag ken sanikua ken maikabassit ti madidigra dagiti napipigsa a kalamidad.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 2, 2013 a bilang.)

“Pork barrel,” maikontra iti Konstitusion, kuna ti SC

Maikontra iti Konstitusion ti “pork barrel” dagiti kameng ti Kongreso iti babaen ti Priority Development Assistant Fund (PDAF) saan laeng nga iti 2013 no di pay ket kadagiti napalpalabas a tawen, kas kuna ti Korte Suprema itay lawasna.

Iti panangibotos dagiti amin a 14 a mahistrado ti Korte Suprema, naibilin pay ti panangkamat ti gobierno kadagiti amin nga opisial ti turay ken pribado nga umili nga adda pakainaiganna iti illegal a pannakaaramat dagiti pondo iti babaen ti sistema ti pork barrel.

Iti agdama, indarumen ti gobierno iti kaso a plunder ken malversation ti tallo a senador— da Juan Ponce Enrile, Jose “Jinggoy” Estrada ken Ramon “Bong” Revilla-- ken 34 a sabsabali pay iti panangidaulo kadakuada ni maatap nga utek ti P10-bilion a pork barrel scam a ni Janet Lim Napoles.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 2, 2013 a bilang.)

DISIEMBRE 2, 2013

SARITA
 6 Soledad Dolor
    Onofrecia I. Ibarra

NOBELA
26 Mission: Black Ops (6)
     Norberto D. Bumanglag, Jr.
30 Kasera 101 (19)
    N.M.E. Valdez

DANIW
  7 Kawesanka iti Estetiko a Balikas
     John B. Buhay
28 Ken ni Liwliwa
     Roselyn C. Campano
48 Dandaniw a Para Ubbing
    Ethewalda D. Daga/ Jobert M. Pacnis

SALAYSAY
10 Asino ni Kapitan Pedro B. Navarro?
     Gloria Lorenzana Agas
12 Komusta Itan ti Marag Valley?
      Leilanie G. Adriano
24 Ket Nagpabuyada iti Sarsuela Idiay Maui
      Ric Agnes
40 Nagimaskan, Maritangtang!
     Virginia A. Duldulao

KOMIKS
17Gayang ni Lam-ang (9)
20 Aritosan (54)
22 Miks & Tiks

KOLUM
14 Saludsodem ken ni Apo Hues
16 Dear Doc
32 Okeyka, Apong
34 TIPS
37 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
38 Kosina Ilokana
42 Padasem Daytoy, Kailian

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
46 Mami Pakyaw
47 Sinniriban
47 Sapukas
47 Sudoku
47 Agkatawa ti Mayat

DADDUMA PAY
 2 Ti Makunami
 4 Tao, Lugar, Pasamak
 9 “Amangan No Agpukawka Manen”
15 Siled ti Kararag
29 Ania, Aya, ti Pork Barrel?
31 Txtm8
33 Kasla Nataengan; Ngem No Dadduma, Ubing Latta ti Garawna
35 Ti Gasatmo Ita a Lawas
36 Ammuem Pay Dagitoy
39 Rumbeng Kadi a Magunggonaan Dagiti Nagaget nga Ubbing?

Lallakay ken Babbaket, Naserbian iti Capitol Express

LALLAKAY KEN BABBAKET, NASERBIAN ITI CAPITOL EXPRESS. Agassawa a Tinguian iti Nueva Era, Ilocos Norte ti madama a patpatulduan ni Fernando “Andy” Ligot iti Communication and Media Office ti gobierno probinsial ti Ilocos Norte tapno maikkanda iti libre nga agas. Imbes nga agudong pay laeng dagitoy tapno agkiddaw iti kasapulanda a tulong, mismo a ti Capitol Express a programa ti gobierno probinsial ti agpaspasiar kadagiti nadumaduma nga ili ken siudad iti Ilocos Norte tapno mayasideg dagiti nadumaduma a serbisio ken programa a kasapulanda a kas iti libre nga agas, pannakaipaay iti pagpuonan a negosio, panggedan wenno taraken a kalding, baboy wenno baka ken dadduma pay a makatulong kadakuada tapno maalay-ayan ti kinakurapay ken malapdan ti nakaro a panagbisin. (Leilanie G. Adriano)


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 25, 2013 a bilang.)

Agannad iti makasabidong a dekorasion iti Paskua

Maysa nga environmental group ti nangballaag kadagiti umili itay lawasna iti panagannadda kadagiti magatang a dekorasion iti Paskua kalpasan a matakuatan nga adu kadagitoy ti addaan iti nangato nga imetna a “lead” wenno buli a makadadael iti salun-at.

Iti panangamiris ti EcoWaste Coalition Project Protect kadagiti lako a dekorasion iti Paskua iti sumagmamano a pagtagilakuan iti Divisoria ken Quiapo iti Manila, Monumento iti Caloocan City ken Nepa-Q-Mart iti Quezon City, natakuatan, babaen ti panagusar iti x-ray fluorescence (XRF) analytical device, ti kaadda dagiti makasabidong a kemikal a ramen dagitoy, kas iti antimony, arsenic, cadmium wenno chromium a nangatngato ngem iti kabaelan ti bagi nga agsepen.

Kangrunaan ketdi a pakariribukan ti grupo ti kaadda ti ramen a lead dagiti inamirisda a dekorasion iti Paskua ta napeggad daytoy iti salun-at uray “low level” daytoy.

Innayon ti grupo a kangrunaan a maapektaran dagiti ubbing ta nakapsut pay laeng ti resistansiada ken madama pay laeng ti pannakadebelop ti bagida.

Kuna pay ti grupo a dagiti dekorasion iti Paskua, makadkadanon met uray kadagiti adayo a probinsia—ket rumbeng laeng a maballaagan dagiti umili a pilienda koma dagiti gatangenda wenno nasaysayaat pay, agusarda laengen kadagiti material nga adda iti aglawlawda.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 25, 2013 a bilang.)

Ikiwkiwar Dagitoy a Mannalon

IKIWKIWAR DAGITOY A MANNALON wenno agbangbangkag ti bilagda a kahoy (balangkoy, balinghoy, cassava), a naburbor nga umuna babaen ti shredder (makita iti likud),  iti daytoy a paset ti barangay Nueva, Sta. Marcela, Apayao tapno al-alisto a mamagaan sakbay nga ibiaheda idiay Echague, Isabela nga ayan ti maysa a planta ti feeds.  Ti kahoy ti maikadua a kangrunaan a produkto ti Sta. Marcela, Apayao, malaksid iti pagay, nga isu met laeng ti OTOP wenno One Town One Product-da.  Daytoy met laeng ti namunganayan ti Balangkoy Festival ti nasao nga ili.  (Rolando A. Seguro, Jr.)


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 25, 2013 a bilang.)

Bahrain, agawat iti obrero a Pinoy manipud iti Saudi

Impakaammo ni Department of Labor and Employment (DoLE) Secretary Rosalinda Baldoz nga impanamnama ni Bahraini Labor Minister Jameel bin Mohammed Ali Humaidan nga interesado ti Bahrain nga agala kadagiti skilled Filipino workers nga agtrabaho iti nasao a pagilian.

Segun ken ni Baldoz, dakkel nga oportunidad daytoy para kadagiti overseas Filipino workers (OFW) a napagawid manipud iti Saudi Arabia ken iti dadduma pay a pagilian iti Middle East.

Kuna ni Baldoz a no bilang kayatda pay ti agabrod, nasayaat ti Bahrain ken dadduma pay a pagilian iti Middle East yantangay ta naipasigda metten ti bagbagida iti kultura dagiti Arabo ken nalaka laengen a sursuruenda ti lengguahe dagitoy.

Sinigurado met ni Baldoz a natalged dagiti OFW iti Bahrain nga ayan ita ti mapattapatta a 60,000 a mangmangged a Filipino.

Kuna ni Baldoz a nupay mariribukan dagiti napagawid nga OFW, kayat nga ipakaammo ti opisial a mabalinda ti agtrabaho iti abrod nangruna iti Bahrain wenno agnegosio iti pagilian.

Naammuan a nasursurok ngem 12,000 a Filipino ti naawanan iti trabaho gapu iti kampania ti Saudi Arabia nga agtiliw kadagiti illegal nga agtrabtrabaho iti nasao a pagilian.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 25, 2013 a bilang.)

NOBIEMBRE 25, 2013

SARITA
 6 Ti Sunggo
    Ariel S. Tabag

NOBELA
26 Mission: Black Ops (5)
     Norberto D. Bumanglag, Jr.
30 Kasera 101 (18)
    N.M.E. Valdez

DANIW
 9 Sika ti Sabong, Siak ti Salemsem
     Arnold C. Baxa
32 2 a Daniw iti Panangilut iti Mapakpakil a Rabii
    Roy V. Aragon
48 Dandaniw a Para Ubbing
     Jobert M. Pacnis/ Ronelyn B. Ramones

SALAYSAY
10 Daydi Manong Tante, Editor (3)
     Guillermo R. Andaya
12 Storm Surge, Ania Daytoy?
     Neyo Mario E. Valdez
40 Padasenyo Met ti Agtaraken iti Rasa
      Reynaldo E. Andres

KOMIKS
19 Gayang ni Lam-ang (8)
22 Aritosan (53)
24 Miks & Tiks

KOLUM
14 Saludsodem ken ni Apo Hues
16 Dear Doc
18 Okeyka, Apong
34 TIPS
37 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
38 Kosina Ilokana
42 Padasem Daytoy, Kailian

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
46 Kini Rogers, Kdp.
47 Sinniriban
47 Sapukas
47 Sudoku
47 Agkatawa ti Mayat

DADDUMA PAY
 2 Ti Makunami
 4 Tao, Lugar, Pasamak
17 Ania Kadi ti Money Laundering?
28 Siled ti Kararag
29 Ania Met ti Akem ti LGU iti Panagbasa da Boy ken Baby?
31 Txtm8
33 Wen, Raementayo Koma ti Musika
35 Ti Gasatmo Ita a Lawas
36 Ammuem Pay Dagitoy
39 Kasano ti Panangisurat Kadagiti Mangngeg iti Lektiur?

Saluyot Laeng?

SALUYOT LAENG? Ay, dimo kunkuna dayta. Gapu ta babaen ti panagsukisok ken mayannatup a teknolohia, mabalin met daytoy a maaramid a tela a kas kadagitoy naidispley a pagan-anay a naaramid manipud iti bulong ti saluyot, water hyacinth ken maguey nga adda laeng nga agwarawara iti aglawlawtayo. Kinapudnona, saan laengen nga iti Filipinas ti pakaiwarwarasan dagitoy a partuat ni Filipino, nakadanon payen iti nadumaduma a paset ti lubong. (Leilanie G. Adriano)


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 18, 2013 a bilang.)

Botelia a plastik nga addaan iti BPA, nakiddaw a maiparit

Kiniddaw ti maysa nga agdadamo a diputado ti madagdagus a pannakaiparit dagiti botelia a plastik a pagyanan dagiti makan ken inumen a para ubbing a naaramid manipud iti bisphenol A (BPA), maysa a paset ti plastik, a naduktalan a makadidigra iti tao.

Indatag ni Dip. Angelina Tan (NPC, Quezon) ti House Bill (HB) 2340 a mangibilin ti permanente a pannakaipagel dagiti produkto a plastik nga addaan iti BPA ken ti pannakaipakat ti dusa iti pannakaangkat, pannakapartuat, pannakailako ken pannakaiwaras dagitoy.

Kuna ni Tan, maysa a doktor iti medisina, a ti BPA ti agraraira a kemikal iti agdama ken isu ti kangrunaan a paset ti polycarbonate plastic a masarakan kadagiti container a pagyanan ti taraon ken botelia a para kadagiti ubbing.

Kunana a mabalin a maligsay daytoy BPA babaen ti pudot wenno dadduma pay a kondision ti temperatura ket mabalin a mailaok iti taraon ket agpeggad ti salun-at ti tao.

Kuna pay ni Tan a dagiti umad-adu a parikut iti salun-at kas iti prostate cancer, kanser iti suso, sobra a kinalukmeg, attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD), natungday a panagdebelop ti utek ken resistensia, nababa a bilang ti semilia ket mainanaigiti BPA, segun kadagiti panagadal.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 18, 2013 a bilang.)

Awan “tax break,” kuna ti Malakanyang

Awan ti maipanamnama ti gobierno a tax break wenno saan a panagbayad dagiti umili iti buis, kas maibatay iti pakaammo ti Malakanyang.

Kuna ni Presidential Communications Operations Secretary Herminio Coloma, Jr. nga awan ti panggep ti gobierno a mangipakat iti tax break a kas iti ilablaban ti sumagmamano a grupo a dismayado iti maatap a pannakakunniber ti binilion a pisos manipud iti pork barrel.

Kuna ni Coloma nga agpanunot koma a naimbag dagiti manguruprupir iti tax break ta ti buis dagiti umili ti dara ti ekonomia. Dakkel a porsiento ti nailian a badyet ti aggapu iti buis dagiti umili.

Sumagmamano a grupo, a nangipakaammo iti pannakadismayada ken ni Presidente Benigso S. Aquino III gapu iti panangsalsalaknibna iti pork barrel system, ti nangdawat a maipakat koma ti tallo a bulan a tax break tapno maliklikan ti panangibolsa dagiti managkunniber a politiko kadagiti ibaybayadda a buis.

Kuna ketdi ni Coloma a daytoy a plano ket aramid dagiti nakipet ti utekna gapu laeng iti pannakadismayada iti pork barrel scam.

Innayonna a bassit laeng a pondo ti nairaman iti pork barrel scam no idilig iti dakkel a gatad manipud iti buis dagiti umili a maus-usar kadagiti proyekto ti gobierno.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 18, 2013 a bilang.)

Dumteng Man ti Dawel, Kasla Awan Aniamanna

DUMTENG MAN TI DAWEL, KASLA AWAN ANIAMANNA no adda panagkaykaysa. Kas kadagitoy pumurok iti Barangay Saud, Badoc, Ilocos Norte, sangsangkamaysada a mangguyguyod iti iket a pagdaklis tapno adda pagbibingayanda a sida. Ubing, lakay man wenno baket, maibingayan— kas subad ti itutulongna. Narigat man ti biag, kunada, ngem naragsak met no ti ipauneg, mismo a nagbannogan— saan a kas kadagiti dadduma a politiko a nakaamerikana ngem manipud met iti ling-et dagiti umili ti paggapuan ti pagpapaimasda. (Leilanie G. Adriano)


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 18, 2013 a bilang.)

NOBIEMBRE 18, 2013

SARITA
 6 Aurora Borealis
    Aileen B. Serrano

NOBELA
26 Mission: Black Ops (4)
     Norberto D. Bumanglag, Jr.
30 Kasera 101 (17)
    N.M.E. Valdez

DANIW
32 Marapait
     Pearl Lovedyn A. Dacuag
48 Dandaniw a Para Ubbing
     Leonora R. Melchor/ Derick Marcel F. Yabes

SALAYSAY
10 Daydi Manong Tante, Editor (2)
     Guillermo R. Andaya
12 Nasken Kadi Pay nga Agpalawag ni PNoy?
     Neyo Mario E. Valdez
16 Destinasion: Batanes
      Elizabeth M. Raquel
40 Kastoy ti Umno a Panagabuno iti Tarong
      Reynaldo E. Andres

KOMIKS
19 Gayang ni Lam-ang (7)
22 Aritosan (52)
24 Miks & Tiks

KOLUM
14 Saludsodem ken ni Apo Hues
17 Okeyka, Apong
29 Dear Doc
34 TIPS
37 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
38 Kosina Ilokana
42 Padasem Daytoy, Kailian

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
46 Sport Swear, Kdp.
47 Sinniriban
47 Sapukas
47 Sudoku
47 Agkatawa ti Mayat

DADDUMA PAY
 2 Ti Makunami
 4 Tao, Lugar, Pasamak
9 Ne, Sangagasuten ti Tawen da Lola!
15 Bumabbaba Kadi ti Grado ti Anakmo?
28 Siled ti Kararag
31 Txtm8
33 Asaynment Wenno Pagibusan Laeng iti Oras?
35 Ti Gasatmo Ita a Lawas
36 Ammuem Pay Dagitoy
39 Agannad iti Panagaramat iti Reusable Bag

Problemam ti Bao iti Pinagayam?

PROBLEMAM TI BAO ITI PINAGAYAM? Padasem man a tugkelan iti palatang ti
niog ti aglikmut ti pinagayam a kas iti ar-aramiden dagiti sumagmamano a mannalon ditoy dumaya a Pangasinan (kitaen ti ladawan). Adu ti mamati a makabugaw daytoy iti bao ta kasla kano uleg ti naitugkel a palatang ti niog a sisasagana a tumukkaw ti itsurana. (Felix M. Eslava, Jr.)


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 11, 2013 a bilang.)

4 a baro a barayti ti pagay, manamnama a paaduenna ti apit

Uppat a baro a barayti ti pagay a nabiit pay a nairuar ti manamnama a mangpaadu iti apit ken makatulong a mangtun-oy iti naan-anay a kasapulan a bagas ti pagilian iti daytoy a tawen, kas kinuna ti Philippine Rice Research Institute (PhilRice) itay lawasna.

Nairehistron iti National Seed Industry Council (NSIC) dagitoy baro nga uppat a barayti ti pagay, ti Tubigan 23, Tubigan 24, Tubigan 25, ken Japonica 3.

Kinuna ni PhilRice Executive Director Dr. Eufemio Rasco, Jr. a kabaelan dagitoy a baro a barayti ti mangipaay iti 7 agingga iti 10 a tonelada metrika (MT) nga apit iti kada ektaria.

“Dakkel ti maitulong dagitoy a barayti, a makaited iti 7 MT agingga iti 10 MT iti kada ektaria, iti pannakapaadu ti apit no panunoten nga iti agdama, mapan laeng a 3 MT agingga iti 4 MT ti gagangay a maap-apit iti kada ektaria.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 11, 2013 a bilang.)

Abel Iloko, Magustuanda a Gatangen a Para Regalo

ABEL ILOKO, MAGUSTUANDA A GATANGEN A PARA REGALO. Kas iti daytoy gumatgatang iti abel ken ni manang tindera a kameng ti Paoay Weavers Association iti Paoay, Ilocos Norte, makaay-ayat a pumilpili kadagiti kayatna a gatangen. Malaksid iti naabel a tela a maaramid a kas uniporme, Filipiniana wenno dagiti kadawyan a punda ti pungan ken ules nga ilaklakoda, adu payen ti sabasabali a disenio ken partuat ti Kailokuan manipud iti abel a kas iti hand bag, coin purse, table runner, pagpunas ken dadduma pay a kasapulan iti kosina wenno arkos iti balay wenno kadagiti restauran a mangitantandudo kadagiti nariingan a produkto ni Ilokano. (Leilanie G. Adriano)


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 11, 2013 a bilang.)

Ayat iti trabaho, saan a sueldo ti kaskenan, kuna ti panagadal

Ti panangipateg iti trabaho, saan ket a ti kinangato ti sueldo, ti gapuna nga agtaltalinaed ti maysa nga empleado iti trabahona.

Daytoy ti natakuatan iti maysa a surbey nga inwayat ti maysa nga online recruitment firm itay nabiit.

“Ti kangrunaan a rason nga agtaltalinaed dagiti empleado iti agdama a trabahoda ket isu ti kinapudnona a pagaayat dagiti empleado ti ar-aramidenda,” kinuna ti surbey nga inwayat ti JobStreet.com.

Kas maibatay iti resulta ti surbey a nairuar itay lawasna, 75 a porsiento kadagiti napagsaludsodan, nga agdama nga agsapsapul iti trabahoda, ti nagkuna a napateg a banag ti dakkel a sueldo iti panagsapsapulda iti kayatda a pagtrabahuan. Ngem ti ketdi kaskenan, isu ti kinaragsakda a mangar-aramid iti maipakumit kadakuada a trabaho— ta pagaayatda nga ar-aramiden daytoy.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 11, 2013 a bilang.)