KAS mayannurot iti Presidential Proclamation No. 968 a napirmaan idi 2015, marambakan ti Nailian a Bulan ti Literatura (National Literature Month) iti tunggal Abril. Idauluan daytoy ti National Commission for Culture and the Arts (NCCA) ken ti Komisyon sa Wikang Filipino (KWF), nga agpada nga idauluan ni Chairman ken National Artist Virgilio S. Almario, ken ti National Book Development Board (NBDB) nga idauluan ni Chairman Flor Marie Santa Romana-Cruz. Daytoy ti maikalima a tawen ti nasao a parambak.
Babaen ti tema a “Buklugan Panitikan” manipud iti ritual a Subanen a maawagan iti “buklog,” marambakan ti NLM iti espiritu ti panagkaykaysa, pannakaagas, ken panagyaman. Maaramid iti sibubukel a bulan ti Abril dagiti nadumaduma nga aktibidad iti literatura kas iti taripnong, salip, camp, workshop, ken lektiur a manamnama a mamagtitipon kadagiti mannurat, publisher, grupo iti literatura, ken dagiti naayat iti literatura.
Naiwayat idi Abril 2-4, iti panangidaulo ti Komisyon sa Wikang Filipino, ti panagtataripnong dagiti estudiante-mannurat iti Grado 7 agingga iti Grado 11 para iti Kampong Balagtas iti Orion, Bataan, kas pammadayaw ken ni Francisco “Balagtas” Baltazar.
Naiwayat met ti “Joy to the Word” idi Abril 4-6 iti University of San Carlos-Downtown Campus iti Cebu babaen ti panangidaulo ti USC Cebuano Studies Center.
Iti entero a bulan ti Abril, rambakan ti National Book Development Board (NBDB) ti World Book and Copyright Day (WBCD) babaen dagiti aktibidad iti online. Babaen ti tema a “Book Fiesta,” panggep daytoy a gutigoten ti ad-adu a tattao nga agbasa ken mangapresiar kadagiti libro a sinurat dagiti Filipino.
Kas pammigbig met ken ni Dr. Florentino Hornedo, eskolar maipapan iti literatura iti away dagiti Ivatan, maiwayat ti tinawen a “Timpalak Hornedo,” ti salip iti panagsurat ken panagkanta iti laji nga itoy a tawen, naiwayat iti Basco, Batanes idi Abril 6-8.
Kas paset ti pannakaitandudo ti literatura dagiti rehion, naiwayat ti pannakaibasa dagiti sinurat da Ramon Muzones ken Lazaro Francisco, agpada a National Artist for Literature. Idi Abril 11, naibasa dagiti sinurat ni Muzones iti Ateneo de Manila University iti Quezon City idinto a naibasa met dagiti sinurat ni Francisco iti University of San Carlos-Downtown Campus iti Cebu.
Iti pannakabigbig ti kundiman a kas maysa a kita ti literatura, iwayat met ti
NCCA ti “Kampong Abelardo,” ti agtallo nga aldaw a writing camp iti Tanghalang Leandro Locsin (NCCA Auditorium) itoy nga Abril 12-14. Naipanagan daytoy iti nalatak a kompositor ti kundiman a ni Nicanor Abelardo.
Iti Abril 15, maiwayat met ti “Peregrinasyong Jacinto” iti Magdalena, Laguna a kas panangbigbig ken ni Emilio Jacinto a maysa a mannurat-rebolusionario.
Iti panangpabiag iti espiritu ti oral a tradision, idauluan ti NCCA iti pannakitinnulong ti Antique Integrated Area Development (ANIAD) ken ti opisina ni Senador Loren Legarda ti pannakaangayt ti “Pista ng Komedya” iti San Jose, Antique iti Abril 23-25.
Kas pangbigbig met iti maika-100 a tawen ti industria ti pelikula iti pagiian, manipud iti umuna a full length a pelikula a “Dalagang Bukid” nga inaramid ni Jose Nepomuceno idi 1919, idauluan ti Cinema Committee ti NCCA ti maysa a symposium a napauluan iti “Interseksiyon: Panitikan, Pelikula at Wikang Filipino” iti UP Film Institute iti Abril 23-24.
Iti panangidaulo met ti Polytechnic University of the Philippines Creative Writing Center iti pannakitinnulong ti Dimalangat Artist Collective (Visual Arts) ken Pong De Guzman Beredeman Production (Music), maiwayat ti “Pistang Pampanitikan sa Baler” para iti pannakayabel ti literary arts iti musika ken visual arts babaen dagiti workshop ken lektiur iti Abril 26 iti Myrtle Park and Aliya Surf Camp iti Baler, Aurora.
Kas pangserra iti daytoy a bulan ti literatura, maiwayat ti 45th Unyon ng mga Manunulat sa Pilipinas (UMPIL) National Writers Congress iti Abril 27 iti Cultural Center of the Philippines babaen ti tema a “Panitikan, Galing at Ginhawa.”
Malaksid kadagiti nasao nga aktibidad, iwayat pay ti KWF iti daytoy a bulan ti serye ti Tertulyang Pampanitikan kadagiti Sentro ng Wika at Kultura daytoy kadagiti probinsia ti Abra, Ifugao, Kalinga, Ilokos, Pangasinan, Quirino, Aurora, Nueva Ecija, Bulacan, Batangas, Marinduque, Occidental Mindoro, Bikol, Iloilo, Antique, Aklan, Cebu, Samar, Leyte, Zamboanga, Bukidnon, Davao Oriental, General Santos, Surigao, Butuan, Tawi-Tawi, Sulu, ken Marawi. Matratar kadagitoy a Tertulya dagiti isyu ken pakaseknan dagiti lengguahe ken literatura dagiti rehion.
Iwayat met ti University of the Philippines Institute of Creative Writing ti tinawen a National Writers Workshop daytoy iti Abril 28-29 idinto nga iwayat ti UST Center for Creative Writing and Literary Studies ti tinawen a National Writers Workshop daytoy a naawagan iti “Literary Journalism in the age of Fake News” iti Abril 29-30 iti Baguio City ken addaan kadagiti outreach programs iti Benguet State University.
Malagip met a sakbay pay nga indeklarar ti gobierno ti pannakarambak ti Abril a kas Nailian a Bulan ti Literatura, naideklaran ti Abril a kas Bulan ti Literatura Ilokana, babaen ti maysa a presidential proclamation ken babaen ti panangilungalong ti GUMIL Filipinas (Gunglo Dagiti Mannurat nga Ilokano iti Filipinas ken iti ballasiw-taaw). Daytoy met ti gapuna a maang-angay ti tinawen a komperensia ken literary seminar ti gunglo iti Abril, nga itoy a tawen, maangay iti Luna, Apayao itoy nga Abril 26-28. (AST)
(Naipablaak iti Abril 15, 2019 a bilang. Para kadagiti kayatna ti ag-subscribe iti kopia ti Bannawag, ag-email iti subscription.mb@gmail.com. Para iti digital a kopia, mapan iti MAGZTER wenno PRESS READER ket sapulen ti Bannawag. Laglagipenyo koma, kakailian, nga i-like daytoy FB Page ti Bannawag Magazine. Dios ti agngina.)
