December 29, 2016

Super Umaabel



SUPER UMAABEL. Sipapannakel dagitoy nga inna ken umaabel a taga-Barangay Nagbacalan, Paoay, Ilocos Norte a mangipakpakita kadagiti produktoda a kaay-ayo dagiti turista a gatangen gapu iti naisangsangayan a disenio ken kalidadda. Ti grupo dagiti umaabel a babbai iti Ilocos Norte ti maysa kadagiti kaaktibuan a makiparpartisipar iti tinawen a “Partuat ti Kailokuan Trade Fair” a programa ti Department of Trade and Industry babaen ti suporta ti gobierno probinsial ti Ilocos Norte. Maang-angay ti “Partuat” iti Dap-ayan Center ti Siudad ti Laoag ken agpaut agingga iti Disiembre 30, 2016. Agpakanawan: Lorna Cabugon, Perlita Domingo, ken Brenda Omotoy. (Leilanie G. Adriano)


(Naipablaak iti Bannawag, Enero 2, 2017 a bilang.)


PhilHealth card, saan a nasken iti ospital ti turay

Saanen a nasken a mangipakita dagiti pasiente nga agpaagas kadagiti ospital ti gobierno iti PhilHealth card a kas kondision tapno maipaay kadakuada dagiti benepisio manipud iti PhilHealth.

Kinuna ni Senate Minority Leader Ralph Recto a ti pannakapukaw ti pagannurotan a “No PhilHealth ID, No Benefits” ket maysa laeng kadagiti adu a probision a pinanday ti Senado a nairaman iti 2017 P3.3-trillion national budget tapno maipanamnama ti pannakasaluad ti salun-at dagiti umili.

Sagudayen ti probision nga inesponsoran ni Recto nga awan ti asino man a Filipino a di maipaayan iti Philhealth benefits gapu laeng ta awan ti maipakitana a PhilHealth card.

Inlawlawag ketdi ni Recto a ni Sen. Loren Legarda ti nangesponsor iti kadakkelan a gannuat a mainaig iti PhilHealth. Isu daytoy ti pannakailatang ti P3-bilion a kas bayad ti insurance premium ti mapattapatta a “maudi a walo a milion a Filipino a saan  pay a naiseguro.”

Ti pannakailatang ti P3-bilion ti mangipanamnama nga awanen ti Filipino a saan a maawat nga agpaagas kadagiti ospital ti gobierno, kas kuna ni Recto.


(Naipablaak iti Bannawag, Enero 2, 2017 a bilang.)


No adda gobierno pederal: Duterte, inkarina nga umulog iti takem

Inkari manen ni Presidente Rodrigo Duterte nga umulog iti takem iti kanito  nga aprobaran dagiti umili iti daytoy 2017 ti diaya a maaramid a pederal ti klase ti gobierno.

Daytoy ti kuna ti Presidente iti maysa a panagbitlana iti maysa a pasken iti Paskua iti Malakanyang.

Kas kuna ti Presidente, saan a pudno ti ibagbaga dagiti kritiko nga idurduronna ti pederalismo ta kayatna ti agtalinaed iti turay kalpasan ti terminona nga agpaut iti innem a tawen. Impaganetget ni Duterte a dina kasapulan daytoy (kinapresidente) a trabaho.

Innayonna a kalikagumanna laeng a maaddaan iti panagbalbaliw ti Mindanao—a mapasamak laeng no agbalin a pederal ti gobierno ti pagilian.


(Naipablaak iti Bannawag, Enero 2, 2017 a bilang.)


December 28, 2016

ENERO 2, 2017



SARITA
12 Ni Poldo ken Dagiti Uppat a Pato
      Juan Al. Asuncion
16 No Aggibusen ti Ayug
     Abraham Pasion

NOBELA
8 Baknangtan, Kayong! (25)
     D.S. Bulong
10 Kalinawa (1)
      Linda T. Lingbaoan

DANIW
6 Dagiti Dila ti Apuy
    Junley L. Lazaga
20 Dagaang
     Roy V. Aragon
47 Daniw a Para Ubbing
     Jocelle Calaramo

SALAYSAY
4 Ania ti Aramidentayo ken ni Michael?
     Remedios S. Tabelisma-Aguillon
26 Nakaramankan iti Yakon?
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Miks & Tiks
37 Sweet Jazmine (16)
40 Don Clavio de Ylocos (18)

KOLUM
15 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii
19 Saludsodem ken ni Apo Hues
24 Padasem Daytoy, Kailian
28 Okeyka, Apong
30 Tips
31 Ading Kosinera

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
14 Biag ni Ilokano
18 Siled ti Kararag
22 Naganas Kadi Met Laeng ti Agsursuro iti Klasrummo, Ma’am?
23 Ania Kadi ti Galad Dagiti Uleg?
29 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
33 Haytek!
34 Napeggad Kadi ti Agnaed iti Balayyo?
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop

December 20, 2016

Maika-3 a Salip iti Daniw ti Saniata Prize

Panggep ti Saniata Prize ti agbalin a maysa kadagiti paratignay dagiti mannaniw nga Ilokano nga agparnuay kadagiti baro a langa ti daniw nga Ilokano bayat met ti panagbigbigda kadagiti kannawidan a porma ti daniw nga Ilokano.

Narugian idi 2015, tinawen daytoy a pasalip. Maipaayan iti pammadayaw a Hall of Fame ti makayalat iti tallo nga Umuna a Gunggona.

Dagiti Pagannurotan:

1. Maysa a daniw laeng ti idatag. Saan a makedngan ti tema, porma wenno kaatiddog ti isalip a daniw.

2. Masapul nga orihinal, di pay naipablaak, wenno saan a naipatarus manipud iti sabali a lengguahe ti isalip a daniw. No matakuatan a nabalusingsing daytoy a pagannurotan, maibabawi ti gunggona ket maparitanto metten a makisalip ti autor iti ania man a pasalip ti Saniata Prize.

3. Deadline ti panagidatag: Marso 15, 2017. Ipatulod babaen ti e-mail ti pakisalip iti asseng.tabag@gmail.com iti subject a “3rd Saniata Prize.”

4. Masapul nga agusar iti nagan iti pluma (pen name) ti mannaniw. Iraman ketdi iti e-mail ti kompleto a nagan, numero iti selpon, ken adres ti pagtaengan wenno opisina.

5. Dagiti premio: 1st Prize: Php2,500.00; 2nd Prize: Php 2,000; 3rd Prize: Php1,500.00.

6. Mapadayawan dagiti mangabak inton Abril 21, 2017 bayat ti kombension ti GUMIL Filipinas.

7. Makipagtagikua ti Saniata Prize kadagiti mangabak a daniw ket awan sungsungbatanna kadagiti mannaniw no bilang usarenna dagitoy iti ania man a wagas kas iti pannakaipabuya, pannakaipablaak iti magasin wenno libro, ken pannaipaskil iti social media. Agtalinaed ketdi ti copyright iti autor wenno mannaniw.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 26, 2016 a bilang.)

Groupie Dagiti Biuti



GROUPIE DAGITI BIUTI. Bayat ti panagpaspasiarda, saan a nagpaudi dagitoy 11 a kandidata ti Miss Universe a nagpaala iti retrato iti sango ti batonlagip ni Dr. Jose Rizal iti Rizal Park (Luneta) itay Disiembre 12. Mairaman dagitoy napipintas a dayag kadagiti makisalip iti Miss Universe 2016 a maangay iti Filipinas. Mabalangatan met ti mangabak itoy nga Enero 2017. (Ali Vicoy)


(Naipablaak iti Disiembre 26, 2016 a bilang ti Bannawag.)

December 19, 2016

Tinungbo



TINUNGBO. Ipakpakita ni Elena Diwa ti Barangay Cuenca, Pugo, La Union ti tinungbo (kankanen a naluto iti tubong) iti damo a pannakaangay ti Tinungbo Festival iti Pugo, La Union. Indauluan ni Mayor Priscilla Martin, 2nd district Congresswoman Sandra Eriguel, La Union Gov. Emmanuel Ortega III ken ti asawana a ni ABONO Partylist Representative Vini Ortega ti pannakalukat ti 1st Tinungbo Festival iti 105th Founding Anniversary ti nasao nga ili idi Disiembre 10. (Zaldy Comanda)


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 26, 2016 a bilang.)





December 18, 2016

Sangkap Ilokano Arts, pinili ti DSWD a partner

Pinili ti Department of Social Welfare and Development (DSWD) Field Office I, nga ipanguluan ni Regional Director Marcelo Nicomedes J. Castillo, ti Sangkap Ilokano Arts a kas training partner-na para ti implementasion ti 2016 Sustainable Livelihood Program (SLP) iti Bangar, La Union.

Mainaig iti daytoy, sinanay ti Sangkap ti 50 a babbai a kameng ti DSWD Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps) iti Bangar iti "Loofah Processing and Product Development." Naangay ti makalawas a panagsanay iti Bangar Training Center  babaen ti suporta ti LGU Bangar nga idauluan ni Mayor George B. Pinzon.

Naisuro kadakuada ti panagdisenio kadagiti nadumaduma a produkto nga agtaud iti loofah (kabatiti) fibers a mabalin a  mausar a dekorasion kadagiti pagtaengan ken opisina.

Kas tulongna kadakuada, nangted ti Sangkap kadagiti kasapulan dagiti nagsanay a pangrugian a raw material agraman ti sagsasangagasutda a bukel ti atap a kabatiti. Nangted met ti DSWD kadagiti kasapulanda a ramit.

Timmarabay iti naangay a panagsanay da Agnes LL. Tambalo, Regional Program Coordinator ti SLP-DSWD FOI; CDED Officer Ardel C. Laroya; Chad Everett Llanes, SLP Provincial Coordinator; Charmina Caccam Cruz, PDO II, ken Amalia E. Gavina, MSWDO.

Maysa a tumantanor nga espesialista iti produksion ti loofah home decors ti Sangkap Ilokano Arts a kukua da Djuna R. Alcantara ken Ed H. Angco.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 26, 2016 a bilang.)

Libre nga irrigasion, health care, edukasion, naponduan iti nailian a badiet

Addaan iti libre nga irigasion a para kadagiti mannalon, libre a pannakataripato ti salun-at, ken libre nga edukasion.

Kastoy ti panangiladawan ni Sen. Loren Legarda iti nailian a badyet a para iti 2017 nga inaprobaran ti Senado ken Kamara iti bicameral conference ti Kongreso itay lawasna.

Aganay iti 3.3 trilion a pisos ken awanan iti ‘pork barrel,’ kuna ni Legarda nga ipagpannakkelda daytoy a badyet gapu kadagiti nadakamat a makaigapu. “Kasla socialist,” kinuna ni Legarda.

Innayonna nga inaramidda ti amin a kabaelanda tapno maragsakan ti amin a sektor ken maipaay ti kasapulan dagiti umili.

Kalpasan ti panangaprobar ti Kongreso, mayawat ti diaya a 2017 General Appropriations Act (GAA) ken ni Presidente Rodrigo Duterte para iti panangaprobar wenno dina panangaprobar iti daytoy.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 26, 2016 a bilang.)



DISIEMBRE 26, 2016



SARITA
4 Dagiti Kampana
   F. Sionil Jose
12 Ti Ubing a Mamati ken ni Santa Claus
   Prescillano N. Bermudez

NOBELA
8 Baknangtan, Kayong! (24)
     D.S. Bulong
10 Ni Manang Amor, ni Mama Nam, ni Papa J, ken Siak (Maudi a Paset)
      Juan S.P. Hidalgo, Jr.

DANIW
5 Ti Pannakaipasngayko Manen
    Arnold C. Baxa
6 Kadagiti Naliplipatan
    Rosalie V. Calpito
47 Daniw a Para Ubbing
     Elizabeth B. Madarang-Raquel

SALAYSAY
14 Adda Paskua No iti Pusotayo, Adda ni Ayat
     Fr. Melchor B. Palomares
26 Wen, Dakkel Met ti Mapastrek iti Panagmula iti Carrot iti Patad
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Sweet Jazmine (15)
38 Don Clavio de Ylocos (17)
41 Miks & Tiks

KOLUM
19 Saludsodem ken ni Apo Hues
21 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
28 Okeyka, Apong
30 Ading Kosinera
31 Tips
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
16 Biag ni Ilokano
17 Siled ti Kararag
18 Masmasdaawka iti Galad ti Baboymo?
20 Dagiti Pagannurotan ti 3rd Saniata Prize
22 Ti Digital a Teknolohia ken Dagiti Pagadalan
23 Haytek!
29 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
34 Kasanon No Adda Uram?
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop


December 16, 2016

Kalinawa, nayalnag itay Disiembre 11



Nayalnag ti libro a Kalinawa, nobela ni Linda T. Lingbaoan-Bulong itay Disiembre 11 bayat ti maika-50 nga anibersario ti GUMIL Metro Manila (GMM), iti Penthouse Hall ti Aberdeen Court iti Quezon Avenue, Quezon City.

Patanor ti Abra ni LTLB, Leona Florentino awardee ti GUMIL Filipinas ken Gawad Pambansang Alagad ni Balagtas awardee ti UMPIL.

Grantee ti National Book Development Board idi 2013, tinaming ti nobela ti maipapan iti Kaitnegan iti Abra.

Kadagiti interesado a maaddaan iti kopia, makiuman iti autor iti 0977 499 2707.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 19, 2016 a bilang.)

December 12, 2016

Awan visa iti ipapan iti China, maad-adal

Ad-adalen ti People’s Republic of China (PROC) no mabalin a pastrekennan iti China dagiti sumarungkar sadiay a Filipino uray awan visa dagitoy.

Daytoy ti impalgak ni Jose Santiago “Chito” L. Santa Romana itay lawasna bayat ti panangsalaknibna iti bagina no apay a rumbeng nga aprobaran dagiti senador ken diputado a kameng ti foreign affairs committee ti bicameral Commission on Appointments (CA) ti pannakadutokna a kas Ambassador to China.

Kinuna ni Santa Romana a ti singasing iti “visa-free visit” ket paset dagiti adu a katulagan a napirmaan iti nagbaetan da Presidente Duterte ken Chinese President Xi Jinping iti ibibisita ti immuna iti China sumagmamanon a bulan ti napalabas.

Kinuna pay ni Santa Romana, bayat ti committee hearing nga indauluan ti chairman daytoy a ni Sen. Panfilo Lacson, a nagdoble met ti kaadu dagiti Intsik a bimmisita iti Filipinas kalpasan ti ibibisita ni Presidente Duterte iti China.

Nupay kasta, kinuna ni Santa Romana a saan a kayat a sawen daytoy a pinalukayanen ti Filipinas ti tignayna kontra iti ilegal nga iseserrek iti Filipinas ta rumbeng met a salakniban ti pagilian dagiti bukodna a pagimbagan.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 19, 2016 a bilang.)

KWF, agkasapulan iti adu nga agipatpatarus

Kalpasan ti panangangayna iti dua a sesion a para iti Sertipikong Programa sa Pambansang Pagsasanay sa Pagsasalin (Batayang Antas) idi Hunio ken itay Nobiembre, agawis manen ti Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) kadagiti fellow nga agatendar iti maikatlo a sesion.

Daytoy a certificate program ket maysa a crash course maipanggep iti pakasaritaan, kinapateg, dagiti klase, ken dagiti addang iti panagipatarus.

Maangay daytoy iti opisina ti KWF iti Malacanang compound iti Manila inton Enero 11-13, manipud iti alas 8 iti bigat agingga iti alas 5 iti malem.

Panggep daytoy a certificate program a sanayen ti ad-adu pay a Filipino iti arte ti panagipatarus babaen ti panangaramatda iti Filipino ken dadduma pay a lengguahe iti Filipinas, mangipakita iti laing dagiti Filipino iti panagsurat iti literatura, siensia, teknolohia, ken dadduma pay a tay-ak ti pagsiriban, ken tapno maaramid ti listaan dagiti agipatpatarus a makatulongto iti KWF kadagiti panggepna nga aramiden iti tay-ak ti panagipatarus.

Makiddaw kadagiti interesado nga agatendar iti certificate program a mangipatulodda babaen ti e-mail iti curriculum vitae ken dua (2) a patarusda a daniw iti Filipino (manipud iti Ingles) agraman ti orihinal a teksto ti daniw iti Ingles iti pagsasalin101@gmail.com sakbay wenno agingga iti Disiembre 31. Apaman a maawat ti KWF daytoy, patulodan ti KFW ti aplikante iti diagnostic exam a mainaig iti Ortograpiyang Pambansa (OP) ken kadagiti pagsursuruan nga aktual a patarus.

Makiddaw pay kadagiti amin nga aplikante a basaenda ti OP ken ti Batayang Pagsasalin (mabalin nga i-download manipud iti www.kwf.gov.ph) sakbay nga agatendar iti seminar.

Para iti nayon nga impormasion, mabalin a kauman ni  Grace Bengco ti Sangay ng Salin iti (02) 243-9789 wenno iti 0939-8538834.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 19, 2016 a bilang.)

Salip iti Sarita ti 15th RFAAFIL

Panagsurat iti sarita a para ubbing ti maysa kadagiti mapagsasalipan (salip iti daniw a para ubbing ti sabali pay) iti maika-15 nga edision ti Reynald F. Antonio Awards for Ilokano Literature (2016-2017). Uray ania a topiko ti tamingen ngem nasken a maawatan dagiti ubbing nga agtawen manipud iti pito (7) agingga iti sangapulo ket dua (12).

Dagiti Pagannurotan: 

1. Silulukat ti salip kadagiti amin a mannurat iti Ilokano. Aggibus ti salip iti Pebrero 28, 2017 (saan nga Enero 31, 2017, kas immuna a naipakaammo iti website ti RFAAFIL.)

2. Agatiddog ti sarita iti di nasursurok ngem 10 a panid. Maimakinilia wenno maikompiuter iti doble espasio iti regular bond paper size. Maysa laeng a sarita ti mabalin nga isalip ti tunggal mannurat.

3. Ti parbo a nagan ti maaramat iti manuskrito a pakisalip. Dua nga MS Word document files ti isubmitir babaen ti  e-mail. Umuna: ti sarita a pakisalip. Maikadua: ti parbo ken pudno a nagan ken ti pakasaritaan ti biag ti autor,  ken nasken a mangiragpin ti autor iti palawag no kasano, kaano ken no apay a nasuratna dayta a sarita. Saan ketdi a pagbatayan daytoy iti pannakapili ti saritana ngem mabalin a pakadiskualipikaranna.

4. Sarita a para ubbing ti suraten. Uray ania a topiko ti tamingen ngem nasken a maawatan dagiti ubbing nga agtawen manipud iti pito (7) agingga iti sangapulo ket dua (12).

5. Nasken nga orihinal, di pay naipablaak, di naadaw iti ania man a sinurat ken di pay nangabak iti ania man a salip iti panagsurat ti mabalin nga isalip.

6. Agbalin a kukua ti esponsor dagiti mangabak a sarita. Karbenganna pay ti mangedit ken mangipablaak iti Internet (www.rfaafil.com), magasin wenno periodikal a pilina, wenno mangilibro kadagitoy nga awan ti sungsungbatanna iti autor. Agtalinaed ketdi ti copyright iti autor.

7. Saan a mabalbaliwan ti desision dagiti hurado malaksid no matakuatan kalpasanna a linabsingna ti Pagannurotan Bilang 5. Iti kasta a panaglabsing, maibabawi ti gunggona ket saanto metten a mapalubosan ti autor a makisalip iti ania man a salip nga esponsoran ti RFAAFIL.

8. Dagiti gunggona: First Prize: Php5,000.00; Second Prize: Php4,000.00; Third Prize: Php3,000.00; Fourth Prize: Php2,000.00; Fifth Prize: Php1,000.00 ken mabalin a manayonan wenno maksayan dagiti gunggona agbatay iti pangngeddeng dagiti hurado. Addanto pay sertipiko a maited kadagiti mangabak. Maipaay met ti Reader’s Choice Award ken maysa a laptop computer iti sarita a magustuan dagiti ubbing a readers.

9. Mapadayawanto dagiti mangabak iti GUMIL Filipinas Annual Convention wenno iti pasken nga angayen ti RFAAFIL inton kalgaw ti 2017.

10. Ipatulod ti pakisalip babaen ti e-mail. Iturong iti admin@rfaafil.com ken rfaafil@hotmail.com.

11. Nasken a maipatulod babaen ti e-mail ti pakisalip iti di naladladaw ngem ti petsa a panaggibus ti salip.


(Naipablaak iti Disiembre 19, 2016 a bilang ti Bannawag.)

December 8, 2016

DISIEMBRE 19, 2016



SARITA
4 Ni Inang
    Norberto D. Bumanglag, Jr.
12 Ti Atang, ti Temtem, ken ti Sangapuon a Mangga
     Meliton Gal. Brillantes

NOBELA
8 Ni Manang Amor, ni Mama Nam, ni Papa J, ken Siak (3)
      Juan S.P. Hidalgo, Jr.
10 Baknangtan, Kayong! (23)
     D.S. Bulong

DANIW
5 Ngayemngem iti Dalan
   N.M.E. Valdez
6 Simmarungkarka Kadi Ita a Rabii?
    Linda T. Lingbaoan
47 Daniw a Para Ubbing
     Ronelyn B. Ramones

SALAYSAY
14 ‘Tay Mangted, Awan Maksay Kenkuana
     Remedios S. Tabelisma-Aguillon
26 Agmulatayo Man iti Sago
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Sweet Jazmine (14)
38 Don Clavio de Ylocos (16)
41 Miks & Tiks

KOLUM
19 Saludsodem ken ni Apo Hues
22 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
28 Okeyka, Apong
30 Tips
31 Ading Kosinera
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
16 Biag ni Ilokano
17 Siled ti Kararag
18 Nasalun-at Kadi ti Nalukmeg nga Aso?
21 Dagiti Pagannurotan ti Salip iti Sarita a Para Ubbing ti 15th RFAAFIL
23 Haytek!
29 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
34 Kasano a Mayanay ti Matgedan?
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop

December 7, 2016

Salip iti Daniw ti 15th RFAAFIL

Panagsurat iti daniw a para ubbing ti maysa kadagiti mapagsasalipan iti 15th Reynald F. Antonio Awards for Ilokano Literature wenno RFAAFIL (2016-2017). Uray ania a tema ti trataren ngem nasken a maawatan dagiti ubbing nga agtawen manipud iti pito (7) agingga iti sangapulo ket dua (12).

Dagiti Pagannurotan:

1. Silulukat ti salip kadagiti amin a mannaniw iti Ilokano (Iluko).

2. Agatiddog ti daniw iti di ab-ababa ngem 20 a linia ken naikompiuter wenno naimakinilia iti maysa a panid ti bond paper. Mabalin a maysa wenno dua a daniw ti isalip ti tunggal mannaniw. Masapul nga orihinal daytoy ken di pay naipablaak iti uray ania a magasin, pagiwarnak wenno Internet.

3. Nawaya ti mannaniw a mangsurat iti estilo wenno sukog ti daniw ngem nasken a para ubbing ti daniw a putarenna. Uray ania a tema ti trataren ngem nasken a maawatan dagiti ubbing nga agtawen manipud iti pito (7) agingga iti sangapulo ket dua (12).

4. Ti laeng parbo a nagan ni mannaniw ti agparang iti daniw. Nasken a mangusar iti agsabali a parbo a nagan no panggep ti mangisalip iti dua a daniw. Dua nga MS Word document files ti isubmitir babaen ti e-mail. Umuna: ti daniw a pakisalip. Maikadua: ti pudno ken parbo a nagan ken pakasaritaan ti biag ti autor.

5. Agbalin a kukua ti esponsor dagiti mangabak a daniw. Karbenganna pay ti mangedit ken mangipablaak iti Internet (www.rfaafil.com), magasin wenno periodikal a pilina, wenno mangilibro kadagitoy nga awan sungsungbatanna iti mannaniw. Agtalinaed ketdi ti copyright iti autor.

6. Dagiti gunggona: Umuna, P2,000.00 ken sertipiko; Maika-2, P1,500.00 ken sertipiko; Maika-3, P1,000.00 ken dua a consolation prize a sag-P500 ken sertipiko. Mabalin a mangabak ti maysa a mannaniw iti dua a premio. Mabalin pay a manayonan wenno maksayan dagiti gunggona depende iti pangngeddeng dagiti hurado. Maipaay met ti Reader’s Choice Award iti daniw a magustuan dagiti ubbing a readers.

7. Saan a mabalbaliwan ti pangngeddeng dagiti hurado malaksid no matakuatan kalpasanna a linabsingna ti Pagannurotan Bilang 2.

8. Mapadayawanto dagiti mangabak iti GUMIL Filipinas Annual Convention wenno iti pasken nga angayen ti RFAAFIL inton kalgaw ti 2017.

9. Ipatulod ti pakisalip babaen ti e-mail. Iturong iti admin@rfaafil.com ken rfaafil@hotmail.com.

10. Nasken a maipatulod babaen ti e-mail ti pakisalip iti di naladladaw ngem Pebrero 28, 2017 (saan nga Enero 31, 2017, kas immuna a naipakaammo iti website ti RFAAFIL).


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 12, 2016 a bilang.)




December 4, 2016

Kannawidan iti Hawaii



KANNAWIDAN ITI HAWAII. Naipakadawyanen kadagiti Filipino iti Hawaii ti panagpipinnadigo iti ania man a yamanenda a kas iti daytoy a sekta, ti Church of Christ (Christian community) iti Salt Lake iti Honolulu. Kas paset iti pannakaselebrar ti Thanksgiving iti Estados Unidos, boluntario a nagitugotda kadagiti ania man a datonda para ken ni Apo Dios ket kalpasan iti church service, yaplagda amin dagitoy tapno pagbibingayan met laeng dagiti mayat a pumidut. (Leilanie G. Adriano)


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 12, 2016 a bilang.)

Iti Enero 2017: Pension dagiti retirado a kameng ti SSS, manayonan iti P1,000

Inteden ti Senate Committee on Government and Public Enterprises ti pammalubosna iti Social Security System (SSS) a mangipakat iti P1,000 a nayon ti pension dagiti retirado a kameng ti SSS mangrugi iti Enero 2017.

Daytoy a kantidad ti kagudua ti singasing a P2,000 a mainayon iti pension a pinagugar ken inaprobaran sakbayna dagiti agpampanday-linteg kalpasan nga imbasura ti administrrasion ni dati a Presidente Benigno S. Aquino.

Kinuna ni Sen. Richard Gordon, pangulo ti komite, nga immanamong a kaguduana laeng ti mainayon iti pension tapno saan a madidigra ti pondo ti SSS. Kiniddawna ketdi nga ikagumaanan koma ti SSS nga ited ti sabali pay a kagudua inton tawen 2020 tapno makompleto ti P2,000 a nayon a pension.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 12, 2016 a bilang.)

December 1, 2016

Gunglo dagiti mannurat nga Ilokano iti Canada, nabuangay

Addan GUMIL Canada, gunglo dagiti mannurat nga Ilokano iti Canada, babaen ti pammalubos ti liderato ti GUMIL Filipinas.

Napili ni Prodie Gar. Padios, dati a Literary Editor ti Bannawag, a presidente daytoy baro a sanga ti GF. Agpapaay ita ni Padios, tubo iti Sta. Teresita, Cagayan, a Circulation District Manager ken part-time Desk Editor ti Red Deer Advocate, maysa nga aginaldaw a pagiwarnak iti Central Alberta.

Kadua ni Padios a nabotosan da Eduardo A. Padaoan (Ontario), vice-president; Johmar R. Alvarez (Ontario), secretary-general; Imelda D. Toledo (Alberta), treasurer;  Quintin Mariano (Ontario), auditor; Remy E. Piano (Regina), business manager; Abril Varilla (British Columbia), PIO; Board of Directors: Jovito L. Favila (Ontario), Gilbert Gante (Alberta), Arlane Ellorin (Washington), Sheila Bacani Camangian (Ontario), Maryjane Daligcon-Aragon (Oman), Norberto Bumanglag Jr. (Las Vegas), Jefferson Apolonio (Maryland) ken Majelyn Monces (Singapore).

Dagiti mammagbaga: Dionisio S. Bulong, Arthur P. Urata, Sr., Cles B. Rambaud, Aurelio S. Agcaoili, Linda Lingbaoan-Bulong, ken Ariel S. Tabag.

Kas mayannurot iti Constitution and By-Laws ti GUMIL Filipinas, dua a tawen ti termino dagiti nabotosan nga opisial.  Ngem gapu ta maangay ti eleksion ti GF iti daytoy Abril 2017, napagnunumuan ti grupo nga agtakem dagiti opisial agingga iti 2019.

Panggep met ti gunglo a paaduen ti miembrona saan laeng nga iti uneg ti Canada, isu a nagawat kadagiti agkameng a mannurat kadagiti ballasiw-taaw malaksid kadagiti adda iti Hawaii ken Hong Kong nga adda aktibo a chapter ti GUMIL kadagitoy.

Kas kadagiti sabsabali a sanga ti GUMIL, kangrunaan a panggep ti GUMIL Canada ti pannakataginayon ken pannakapasantak ti literatura ken lengguahe nga Ilokano babaen ti pannakaparegta dagiti mannurat nga Ilokano, ken pannakaipaay iti gundaway kadagitoy a makaipablaak babaen ti panagilibro. (J.R. Alvarez)


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 12, 2016 a bilang.)

Fighting Pogi, mayalnag iti daytoy Disiembre 11



Iti kamaudiananna, maysa met laengen a libro ti maibilang a kalatakan a makapakatawa a nobela nga Ilokano, ti Fighting Pogi a sinurat ni Dionisio S. Bulong, retirado nga editor ti Bannawag ken nagtakem a presidente ti GUMIL Filipinas.

Mayalnag daytoy iti maika-50 nga anibersario ti GUMIL Metro Manila (GMM), iti daytoy Disiembre 11, 2016 iti Penthouse Hall ti Aberdeen Court iti Quezon Avenue, Quezon City.

Maipapan iti pannakigasanggasat ni boksingero a Macario, ibilang dagiti kritiko a daytoy a nobela ti “nangilanad” iti Simbaluca, Santa Teresita, Cagayan a lugar ti autor ken ti agbibiag, iti mapa ti Filipinas.

Para iti order a kopia, makiuman iti 09178058013 (Eden Bulong) ken/wenno iti eden.bulong@yahoo.com


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 12, 2016 a bilang.)


DISIEMBRE 12 2016



SARITA
4 Iti Lugar Dagiti Mararaem
   Juan Al. Asuncion
12 Dagiti Bisil Ken ti Ladrilio
 A. Sanchez Encarnacion


NOBELA
8 Baknangtan, Kayong! (22)
     D.S. Bulong
10 Ni Manang Amor, ni Mama Nam, ni Papa J, ken Siak (2)
      Juan S.P. Hidalgo, Jr.

DANIW
5 No Naibagakon ti Amin a Kayatko nga Ibaga
   Mighty C. Rasing
6 Isu Pay
   Alegria Tan Visaya
18 2 a Soneto
     Honor Blanco Cabie
47 Daniw a Para Ubbing
     Marlyn G. Del Rosario

SALAYSAY
14 Ania, Saanen nga Agpasgar ni Kawitan?
     Virginia A. Duldulao, Ph.D.
26 Naay-ayoda iti Napintas a Saguday Dagitoy a Bin-i
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Sweet Jazmine (13)
38 Don Clavio de Ylocos (15)
41 Miks & Tiks

KOLUM
16 Okeyka, Apong
19 Saludsodem ken ni Apo Hues
22 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
30 Tips
31 Ading Kosinera
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
16 Biag ni Ilokano
17 Siled ti Kararag
21 Dagiti Pagannurotan ti Salip iti Daniw a Para Ubbing ti 15th RFAAFIL
23 Haytek!
28 Maawatam ti Ibagbaga ti Asom?
29 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
34 Adda Asaynmentmo, Nakkong?
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop

Salip iti Sarita ti 19th AMMAFLA

Para Kadagiti Agdadamo a Mannurat

Ipalagip ti Secretariat ti AMMA Foundation Literary Awards (AMMAFLA) nga aggibus ti Salip iti Sarita ti Maika-19 nga AMMAFLA iti Enero 31, 2017.

Nairanta ti pasalip ti AMMAFLA kadagiti agdadamo a mannurat iti Ilokano a “kas pangaron iti reggetda a mangpatadem pay iti plumada.”

Kas kadagiti sarita a nangabaken iti pasalip ti AMMAFLA, mairamanto met a mailibro dagiti sarita a mangabak iti daytoy nga edision ti AMMAFLA, kas kinuna dagiti mangimaton iti AMMAFLA a da Amado ken Gloria Yoro, Francisco ken Aurora Ponce, ken Alfredo ken Cherry Quibol (agpapada nga agindegen iti Hawaii).

Inruar ti AMMAFLA ti librona a Dagiti Premiado a Sarita (1997-2014) iti kombension ti GUMIL idi 2015. Naipalaon iti nasao nga antolohia dagiti nangabak a sarita iti AMMAFLA sipud narugian ti salip idi 1997 agingga iti 2014.

Dagiti pagannurotan ti maika-19 nga edision ti salip.

1. Aggibus ti salip iti Enero 31, 2017.

2. Agpaay laeng ti salip kadagiti agdadamo a mannurat iti Ilokano. Iti daytoy a salip, maibilang nga agdadamo ti mannurat no awan pay ti naipablaak a saritana iti Bannawag. No adda man, di koma nasursurok ngem tallo ti naipablaakna agingga iti Oktubre 24, 2016 a bilang ti nasao a magasin.

3. Siwawayawaya ti autor a mangpili iti topiko ti isalipna a sarita.

4. Agatiddog ti sarita iti 10-15 a panid iti short bond paper, naimakinilia, wenno saan, naikompiuter iti doble espasio (Times Roman Medium 12 pts. iti computer), ken adda espasio wenno margin a maysa a pulgada iti amin nga igid ti papel.

5. Maysa laeng a sarita ti mabalin nga isalip ti tunggal autor.

6. Nasken nga orihinal, di pay naipablaak wenno naadaw iti ania man a sinurat ti isalip. Nasken met a saan a naipatarus ti pakisalip manipud iti sabali a lengguahe ken nasken a bukod a putar ti autor ti pakisalipna.

7. Ti parbo a nagan ti autor ti agparang a naganna a kas autor ti sarita. Ipatulod ti pakisalip iti uppat a nadalus a kopia ken pakuyogan iti narikpan a sobre a naglaon iti pudno ken parbo a nagan ti autor, paulo ti pakisalip, kaudian a ladawan ken ababa a pakasaritaan ti biag ti autor, adres ti agdama a pagnaedan, agraman e-mail address ken numero ti selpon wenno telepono a mabalin a pakakontakan iti autor. Iti rabaw ti sobre, isurat ti paulo ti sarita ken parbo a nagan ti autor.

8. Ipatulod ti pakisalip babaen ti koreo wenno personal nga idatag iti daytoy nga adres: Short Story Writing Contest, 19th AMMAFLA, c/o Bannawag, Manila Bulletin Publishing Corp., Muralla corner Recoletos Sts., Intramuros, 1002 Manila. Nasken a maawat ti Bannawag ti pakisalip iti di naladladaw ngem iti Enero 31, 2017. Saan a mairaman iti salip ti entry a maawat kalpasan dayta a petsa.

9. Dagiti gunggona: Umuna a Gunggona, P10,000.00; Maikadua, P8,500.00; ken Maikatlo, P7,000.00. Maipaayan pay dagiti mangabak iti sertipiko ti pammadayaw. Adda met karbengan dagiti hurado a mangkissay iti bilang dagiti mangabak no awan ti makapatar iti bukodda a pagbatayan dagiti mangabak. Mabalinda met ti mangparnuay iti sabali a gunggona, no kasapulan.

10. Mapakaammuanto dagiti mangabak no kaano ken sadino ti pakapadayawanda. No met matakuatan a sinalungasing ti mangabak ti Pagannurotan Blng. 2 wenno ti Blng. 6, maibabawi ti premiona ken mapawilanton a makisalip iti ania man a pasalip ti AMMAFLA.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 5, 2016 a bilang.)

November 29, 2016

Dagiti Aramid ti Ima



DAGITI ARAMID TI IMA. Lepleppasen ni Perlita Flores, 60, ti San Jose, Gonzaga, Cagayan ti laglagaenna a bay-on. Maysa ni Manang Perlita kadagiti babbai iti lugarda a naikkan iti gundaway nga agsanay iti babaen ti programa ti Department of Trade and Industry (DTI) a mangtulong kadagiti babbai wenno inna a maaddaan iti pagsapulan babaen ti panangusar kadagiti materiales nga adda a mismo iti lugarda. Pandan Weaving ti panagsanay nga inatendaran ni Manang Perlita kaduana ti 25 pay a babbai manipud iti gungloda (RIC) iti lugarda. Malaksid iti bay-on, aglaglaga payen ni Manang Perlita iti fashion bag, pouch bag, ken payabyab nga adda artena nga amin ket naaramid manipud iti pandan nga al-alaenna laeng iti arubayanda. (Roselyn C. Campano)

(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 5, 2016 a bilang.)

November 28, 2016

Permit iti panagangkat iti produkto iti agrikultura, imbabawi ni Piñol

Pinaibabawi ni Department of Agriculture (DA) Secretary Emmanuel Piñol dagiti amin nga import permit dagiti produkto iti agrikultura gapu iti agtultuloy a panangres-recycle dagiti adu nga importer dagiti permit a naited a nangibunga met iti ilegal a pannakaiserrek dagiti apit iti pagilian.

Linawlawagan ketdi ni Piñol a saan a panggep ti DA a paisardeng ti panagangkat; panggepda laeng a mapugipog dagiti ismagler iti pagilian. Kuna ti Sekretario a masapul laeng a maibabawi amin a permit tapno malapan ti pannaka-recycle wenno pannakapagparang a baro a permit dagitoy.

Mainaig iti daytoy, kiniddaw ti Sekretario ti panangpabaro dagiti lehitimo a negosiante kadagiti permitda iti panagangkat iti Opisina Sentral ti DA.


(Naipablaak iti Bannawag, Disiembre 5, 2016 a bilang.)

Dap-ayan 2017, mapagsasaritaan iti GUMIL board meeting

Pasnaan 7, nayalud-od iti Enero 13-15

Ti Dap-ayan 20017, komperensia iti lengguahe ken literatura nga Ilokano ken maika-48 a nailian a kombension dagiti mannurat nga Ilokano, ti kangrunaan a mapagsasaritaan iti maika-6 a board meeting ti GUMIL Filipinas, ti gunglo dagiti mannurat nga Ilokano iti sangalubongan, inton Disiembre 11, 2016 (nayalud-od manipud Disiembre 4) iti Aberdeen Court iti Quezon Avenue, Quezon City iti panangsangaili ti GUMIL Metro Manila nga idauluan ni Eden Cachola-Bulong, kas impakaammo ni Arthur P. Urata, Sr., presidente ti GF.

Addaan iti tema a “Ni Mannurat nga Ilokano ken ti Nakaparsuaan,” manamnama a maangay ti Dap-ayan 2017 inton Abril 21-23 iti PhilPorts Authority Guest House, Poro, City of San Fernando, La Union iti panangsangaili ti GUMIL La Union nga idauluan ni Eddy Almodovar.

Mapagsasaritaan pay iti nasao a miting ti proyekto a panagilibro ti GUMIL nga am-ammo kas Tagnawa Series, ti pannakabuangay ti GUMIL Canada ken GUMIL Benguet, ken dadduma pay a pakaseknan ti gunglo.

Iti sabali a bangir, nayalud-od iti Enero 13-15, 2017 (manipud iti Disiembre 2-4) ti Pasnaan 7 a maysa pay a proyekto ti GUMIL Filipinas, a maangay iti Badipa Elementary School, Bayaoas-Dilan Paurido, Urdaneta City, Pangasinan.

Maangay ti Pasnaan 7 iti panangsangaili ti GUMIL DepEd Urdaneta (chapter ti GUMIL Pangasinan) nga idauluan ni DepEd Supervisor Dr. Edmund A. Bisquera, iti pannakitinnulong ti Urdaneta City Schools Division ken ti Office of City Vice Mayor Hon. Julio F. Parayno, ken iti pannarabay ti National Commission for Culture and the Arts ken ti Bannawag.


(Naipablaak iti Disiembre 5, 2016 a bilang.)

DISIEMBRE 5, 2016



SARITA
4 Andropause
   Norberto D. Bumanglag, Jr.

NOBELA
 8 Ni Manang Amor, ni Mama Nam, ni Papa J, ken Siak (1)
      Juan S.P. Hidalgo, Jr.
12 Baknangtan, Kayong! (21)
     D.S. Bulong

DANIW
6 Suob
    Ariel S. Tabag
18 3 a Soneto
      Honor Blanco Cabie
34 Idadanon
      Ryan A. Dulig
47 Daniw a Para Ubbing
     Rosie M. Castro

SALAYSAY
14 Ti Maudi a Pabuya ni Rudy
      Rene B. Ragunton
16 Ti “Marunggay King” iti Las Vegas
      Leilanie G. Adriano
26 Adu Dagiti Pagimbagan a Maited ti Laplapayag
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Don Clavio de Ylocos (14)
38 Sweet Jazmine (12)
41 Miks & Tiks

KOLUM
10 Saludsodem ken ni Apo Hues
21 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
28 Okeyka, Apong
30 Tips
31 Ading Kosinera
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
17 Siled ti Kararag
19 Dagiti Pagannurotan ti 19th AMMAFLA
23 Haytek!
29 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop

November 20, 2016

'Carrot Girl'



‘CARROT GIRL’. No adda ni Carrot Man nga agmulmula, aggabgabut, agibakbaklay iti sinako a carrot manipud iti Mountain Province, adda met ni Carrot Girl iti Siudad ti Baguio a tumultulong a mangdaldalus kadagiti apit a carrot sakbay a mailako kadagiti merkado publiko. Iti sidiran ken ungto ti Baguio Public Market a pakaibagbagsakan dagiti sinaksako a carrot ken dadduma pay a natnateng manipud kadagiti nadumaduma nga ili ti Benguet ken Mountain Province ken dadduma pay a paset ti Cordillera, adda dagiti ‘carrot girl’ ken dadduma pay a lallaki ken babbai a ti obrada laeng iti agmalem ket mangimuri ken mangugas iti kagabgabut a carrot tapno nakadaldalusto a gatangen dagiti makitienda. (Roy V. Aragon)


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 28, 2016 a bilang.)

Duterte, OK iti katulagan iti Paris mainaig iti klima

Immannugot met laengen ni Presidente Rodrigo Duterte a yendorsona ti global climate agreement, kagiddan iti panangidagadagna iti dusa kadagiti pagilian a saan a sumurot kadagiti probision ti katulagan.

Nagbaliw ti panunot ti Presidente maipapan iti katuagan a yen-endorso ti United Nations (UN) a manggutgutigot kadagiti pagilian a limitaranda ti carbon emissions tapno mapengdan ti climate change, kalpasan ti pannakimitingna kadagiti kameng ti Gabinetena a nangpabor iti katulagan.

Sakbayna, saan a kayat ti Presidente a pirmaan ti nasao nga international climate agreement ta segun iti daytoy, malimitaran ti panagdur-as ti ekonomia ken industria ti pagilian.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 28, 2016 a bilang.)

November 19, 2016

Maika-50 a tawenna, rambakan ti GUMIL Metro Manila

Rambakan ti sanga ti Gunglo Dagiti Mannurat nga Ilokano iti Filipinas iti Kamanilaan, ti GUMIL Metro Manila (GMM), ti maika-50 a tawenna babaen ti tema a “GMM Golden Memories/Nabalitokan a Pananglagip ti GMM” inton Disiembre 11, 2016, mangrugi iti alas singko iti malem agingga iti alas dies iti rabii iti Penthouse Hall ti Aberdeen Court iti Quezon Avenue, Quezon City.

Agpaay a kas naisangsangayan a sangaili ken agsarita iti pasken ni National Artist F. Sionil Jose, maysa nga Ilokano a nalatak a nobelista iti English ken nangsurat iti Rosales Saga a buklen ti 5 nobela a naitalimudok iti biag dagiti Ilokano iti Rosales, Pangasinan nga ili ni Jose.

Maangay met dagiti nadumaduma nga aktibidad a pangrambak iti nabalitokan a panagtawen ti gunglo a kas iti kultural a presentasion a pakaibilangan dagiti sala ken kanta nga Ilokano, dallot, kdp. Maiwayat pay ti maysa a raffle draw ket mairaman kadagiti premio ti maysa nga espesial ti pannakabukelna a narra a round table a dinesinio ni Simeon C. Berroy, kameng ti GMM.

Yaw-awis ti gunglo, babaen ti presidentena a ni Eden Cachola-Bulong, ti idadar-ay ti amin nangruna dagiti mannurat iti Kamanilaan ken iti asidegna ken dagiti kameng ti GUMIL. Manamnama met a tumabuno da GUMIL Filipinas President Arthur P. Urata Sr. ken Cagayan Board Member Vilmer V. Viloria ken dadduma pay nga opisial ti GF.

Para iti dadduma pay nga inpormasion, kontaken laeng dagitoy a numero ti telepono ken email address: 09178058013 (Eden Bulong), eden.bulong@yahoo.com, ken rhearoseberroy@gmail.com.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 28, 2016 a bilang.)

November 18, 2016

Umuna a Salip iti Sarita ti Albalos Awards

Naluktan idi Oktubre ti Umuna a Salip iti Sarita ti Mario Abinsay Albalos Foundation Literary Awards para kadagiti amin a mannurat iti Ilokano.

Nabangon ti literary foundation a naipanagan iti daydi Dios-ti-aluadna a mannurat ti Bannawag Mario A. Albalos, tubo iti Cabaroan Daya, Siudad ti Vigan, napadayawan a Pedro Bukaneg awardee ken umuna a Thomas Jefferson awardee iti Estado ti Hawaii a nagnanaedanna agingga iti pimmusay idi Marso 3, 1991 iti edadna a 40.

Agpaay met a mangimaton iti pasalip ti foundation dagiti gagayyem daydi MAA a da Amado I. Yoro, Jun Abinsay, Priscilla Dela Cruz (agnanaed iti Hawaii) ken Jenny Alcausin (agnanaed iti California) iti pannakitinnulong dagiti kameng ti Bannawag.

Ti kompleto a pagannurotan:

1. Marugian ti salip iti Oktubre 1, 2016 ken agpatingga iti Marso 3, 2017.

2. Silulukat ti salip kadagiti amin a mannurat iti Ilokano malaksid kadagiti mangimaton ken asideg a kakabagianda, ken kadagiti kameng ti Bannawag.

3. Maysa laeng a sarita ti mabalin nga isalip ti tunggal mannurat a makisalip.

4. Nasken a bukod a putar ti autor ti maisalip, saan pay a naipablaak iti ania man a magasin, ken saan a naipatarus manipud iti ania man a lengguahe.

5. Agatiddog ti pakisalip iti 12-20 a panid iti short bond paper, nai-computer (agusar iti Times New Roman, Font Size 12) iti doble espasio ken addaan iti maysa a pulgada a margin iti amin nga igid ti bondpaper. Masapul met nga agusar iti MS Word format.

6. Ti parbo a nagan ti autor ti agparang a naganna a kas autor ti sarita. Ipatulod ti pakisalip iti uppat a nadalus a kopia ken mapakuyogan iti narikpan a sobre a naglaon iti pudno ken parbo a nagan ti autor, paulo ti pakisalip, kaudian a ladawan ken ababa a pakasaritaan ti biag ti autor, adres ti agdama a pagnaedan, agraman e-mail address ken numero ti selpon wenno telepono a mabalin a pakakontakan iti autor. Iti rabaw ti sobre, isurat ti paulo ti sarita ken parbo a nagan ti autor.

7. Ipatulod ti pakisalip babaen ti koreo wenno personal nga idatag iti daytoy nga adres: 1st Short Story Writing Contest, Mario Abinsay Albalos Foundation Literary Awards c/o Bannawag, Manila Bulletin Publishing Corp., Muralla corner Recoletos Sts., Intramuros, 1002 Manila. Nasken a maawat ti Bannawag ti pakisalip iti di naladladaw ngem iti Marso 3, 2017. Saan a mairaman iti salip ti entry a maawat kalpasan dayta a petsa. Ipatulod met ti soft copy ti sarita iti daytoy nga e-mail address: albalosawards@gmail.com.

8. Dagiti gunggona: Umuna a Gunggona, P15,000.00; Maikadua, P12,00.00; ken Maikatlo, P10,000.00. Maipaayan pay dagiti mangabak iti sertipiko ti pammadayaw. Adda met karbengan dagiti hurado a mangkissay iti bilang dagiti mangabak no awan ti makapatar iti bukodda a pagbatayan dagiti mangabak. Mabalinda met ti mangparnuay iti nayon wenno sabali a gunggona, no kasapulan.

9. Saan a mabalusingsing ti pangngeddeng dagiti hurado malaksid no maduktalan a nasalungasing ti Pagannurotan Bilang 4. No kasta, mapukawto metten ti karbengan ti autor a makisalip pay kadagiti sumarsaruno a pasalip ti Albalos Awards.

10. Makipagtagikua ti Mario Abinsay Albalos Foundation Literary Awards kadagiti mangabak a sarita nupay adda latta karbengan dagiti autor iti copyright dagitoy. Maaddaan pay ti agpasalip iti karbengan a mangipablaak kadagiti mangabak a sarita iti ania man a wagas a kayatna nga aramaten.

11. Mapakaammuanto dagiti mangabak no kaano ken no sadino a maangay ti seremonia ti pammadayaw.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 28, 2016 a bilang.)

NOBIEMBRE 28, 2016



SARITA
4 Cynthia
   Arnold C. Baxa

NOBELA
 8 Ti Bastardo (35)
      Norberto D. Bumanglag, Jr.
12 Baknangtan, Kayong! (20)
     D.S. Bulong

DANIW
6 Ti Lidoken a Pait
    Jobert M. Pacnis
18 Maysaak Koma a Baybay
     Ronnie E. Aguinaldo
47 Daniw a Para Ubbing
     Marlyn G. Del Rosario

SALAYSAY
14 Adda Nalaka nga Agas ti Kanser
      Remedios S. Tabelisma-Aguillon
26 Nasam-it ti Lansones ti Isabela
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Don Clavio de Ylocos (13)
38 Sweet Jazmine (11)
41 Miks & Tiks

KOLUM
10 Saludsodem ken ni Apo Hues
21 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
28 Okeyka, Apong
30 Tips
31 Ading Kosinera
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
16 Biag ni Ilokano
17 Siled ti Kararag
19 Dagiti Pagannurotan ti 1st Albalos Awards
22 Nalaing a Rumabaw ti Asom?
23 Haytek!
29 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
34 Nagrigaten ti Masapa nga Agriing, Kunam?
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop

November 14, 2016

Dap-ayan 2017, mapagsasaritaan iti GUMIL board meeting

Ti Dap-ayan 2017, komperensia iti lengguahe ken literatura nga Ilokano ken maika-48 a nailian a kombension dagiti mannurat nga Ilokano, ti kangrunaan a mapagsasaritaan iti maika-6 a board meeting ti GUMIL Filipinas, ti gunglo dagiti mannurat nga Ilokano iti sangalubongan, inton Disiembre 4, 2016 iti Badipa Elementary School, Bayaoas, Urdaneta City iti panangsangaili ni Dr. Edmundo A. Bisquera, presidente ti GUMIL DepEd Urdaneta (sanga ti GUMIL Pangasinan) ken superbisor ti DepEd Urdaneta, kas impakaammo ni Arthur P. Urata, Sr., presidente ti GF.

Addaan iti tema a “Ni Mannurat nga Ilokano ken ti Nakaparsuaan,” manamnama a maangay ti Dap-ayan 2017 inton Abril 21-23 iti PhilPorts Authority Guest House, Poro, City of San Fernando, La Union iti panangsangaili ti GUMIL La Union nga idauluan ni Eddy Almodovar.

Mapagsasaritaan pay iti nasao a miting ti proyekto a panagilibro ti GUMIL nga am-ammo a kas Tagnawa Series, ti pannakabuangay ti GUMIL Canada ken GUMIL Benguet, ken dadduma pay a pakaseknan ti gunglo.

Iti sabali a bangir, maiwayat inton Dis. 2-4 ti Pasnaan 7 a maysa pay a proyekto ti GF, iti panangsangaili met laeng ti GUMIL DepEd Urdaneta (chapter ti GUMIL Pangasinan), iti pannakitinnulong ti Urdaneta City Schools Division ken ti Office of City Vice Mayor Hon. Julio F. Parayno, ken iti pannarabay ti National Commission for Culture and the Arts ken ti Bannawag.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 


Simple a pannakaitabon ti maysa a soldado --Imee

Ni Gob. Imee Marcos ti Ilocos Norte iti pananginterbiu
kenkuana dagiti agiwarwarnak kalpasan ti panangipalubos
ti Korte Suprema a maitabon ni dati a Presidente Marcos
iti Libingan ng mga Bayani. 
Kalpasan ti yaanamong ti Korte Suprema iti pannakaitabon ni dati a Presidente Ferdinand E. Marcos iti Libingan ng mga Bayani, impanamnama ti inaunaan nga anakna, ni agdama a Gobernador ti Ilocos Norte Imee R. Marcos nga awan panggep ti pamiliana a mangangay iti narungbo nga ‘state funeral.’

“Wala nang bonggang-bongga. Total, hindi naman state funeral, kundi libing lang ng isang kawal, ng isang sundalo, ang minimithi ng ama ko," kinuna daytoy iti maysa nga interbiu.

Maibatay iti military service record ti dati a presidente nagpaay daytoy a gerilia iti  United States Army Forces in the Far East (USAFFE)  ket daytoy ti gapuna a nairaman iti Bataan Death March idi 1942, ken kameng ti United States Army Forces in the Philippines━Northern Luzon (USAFP-NL).

"Inalay niya naman ang buhay niya… nakailang beses naman siyang nasa kritikong kalagayan, at talagang suicidal pa nga ang tawag sa kanya doon sa Medal of Valor," kinuna ni Gobernador Marcos iti immun-una a pakaammo daytoy.

Sagudayen ti AFP Regulations G 161-373, karbengan ni Marcos ti maitabon iti Libingan ng mga Bayani kas maibatay kadagiti sumaganad a kualipikasion: Medal of Valor awardee, Presidente, secretary of National Defense, ken beterano iti Maika-2 a Gubat.

Kas pammatalgedna iti mapangpanggep a pannakaitabon ni dati a Presidente Marcos, kinuna ni Gobernador Marcos:"Mailibing siya sa Libingan, simple, at katulad nga ng pangkaraniwang sundalo."


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 21, 2016 a bilang.)

Trump, maika-45 a presidente ti US

Ginibusan ni Donald Trump ti 8 a tawen a panagari dagiti Demokrata iti gobierno ti Estados Unidos ti Amerika iti panangabakna a kas maika-45 a presidente ti kabilegan a pagilian iti lubong iti eleksion ti Amerika a naangay idi Nobiembre 8.

Inlugesna iti eleksion presidensial ni Hillary Clinton, asawa ni dati a Presidente ti Amerika Bill Clinton, a nangipakita met a di pay nakasagana ti Amerika a maaddaan iti babai a presidente.

Inkari ni Trump, kalpasan ti panangabakna, nga agbalin isuna a presidente dagiti amin nga Amerikano ket kiniddawna kadagiti amin nga Amerikano nga agkaykaykaysada koma ken lipatendan dagiti pinnasakit bayat ti kampania.

Malagip met a bayat ti kampania, inkari ni Trump a mangaramid iti pader iti nagbedngan ti Amerika ken Mexico tapno malapdan ti ilegal nga ibaballasiw dagiti Mehikano iti US ket dagiti met laeng Mehikano ti agbayad iti magastos iti pannakaaramid ti alad. Innayonna a daytoy ti umuna nga asikasuenna iti umuna met nga aldawna iti White House.

Inkarina pay a papanawenna amin a saan a dokumentado nga imigrante iti America ken dina pastreken dagiti Muslim iti beddeng ti Amerika “agingga iti ditay ammo ti mapaspasamak”—a kayatna a sawen, gapu kadagiti riribuk nga ar-aramidem ti ISIS iti Amerika.

Iti biang ti Filipinas, kinablaawan ni Presidente Duterte ni Trump. Kinuna ni Duterte iti mensahena a mangnamnama a mapasayaatda ti relasion iti nagbaetan ti Filipinas ken Amerika.

Sakbayna, naidildilig ni Duterte ken ni Trump gapu iti awan sawsawir ti dila ni Duterte nga agsao a kas met laeng ken ni Trump.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 21, 2016 a bilang.)

November 12, 2016

NOBIEMBRE 21, 2016



SARITA
4 Ti Comedy Queen
   Aileen R. Rambaud
8 Ti Naalsa
    Mauro F. Guico

NOBELA
12 Baknangtan, Kayong! (19)
     D.S. Bulong
14 Ti Bastardo (34)
      Norberto D. Bumanglag, Jr.

DANIW
6 Anglem
   Daniel L. Nesperos
47 Daniw a Para Ubbing
     Anabelle M. Palagud

SALAYSAY
18 Nasamay Kadi ti Tongtong Dagiti Kalanguya?
      Bonifacio V. Ramos ken Luis J. Tindaan
26 Agannad Kadagitoy a Peste Dagiti Utong
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Sweet Jazmine (11)
38 Don Clavio de Ylocos (13)
41 Miks & Tiks

KOLUM
10 Saludsodem ken ni Apo Hues
21 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
28 Okeyka, Apong
30 Tips
31 Ading Kosinera
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
16 Biag ni Ilokano
17 Siled ti Kararag
22 Ay, ni Pusa, Ammona ti Agimon!
23 Haytek!
29 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
34 Suka ken Baking Soda a Kas Pagdalus iti Pagayusan ti Danum
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop

November 8, 2016

Pederalismo, kasapulan ti PH, kuna ni Duterte

Inulit ni Presidente Duterte ti kinapateg ti panagbalin a pederal ti porma ti gobierno ti Filipinas ta kas kunana, daytoy ti mangitunda iti irarang-ay ti pagilian, nangruna iti Mindanao.

Inulitna met  a sisasagana a mangpanaw iti puestona uray pay sakbay nga agpaso ti takemna a kas presidente iti kanito nga agbalinen a pederal ti porma ti gobierno.

Kas kuna ti Presidente, no maaprobaran ti pederalismo iti uneg ti sumaruno a tallo a tawen, mabalinnanton nga isuko ti kinapresidentena.

“Ikarik, no nakasaganan ti amin, aglusulosak tapno nawaya ti pannakapili ti baro a presidente. Awanen ti rumbeng pay a pakariribukanyo,” kinuna ti Presidente bayat ti panagsaritana iti pannakayalnag ti Comprehensive Reform and Development Agenda para iti ARRM ken dadduma pay a lugar a maap-apektaran gapu iti riribuk iti Mindanao iti Kabunsuan Cultural Complex iti Cotabato City.

Idi pay nga ikamkampania ni Duterte ti pederalismo ta patienna nga ibunga daytoy ti kappia iti Mindanao.

Iti umuna nga State of the Nation Address (SONA) ti Presidente, kinunana a sisasagana a mangpaangay iti eleksion presidensial iti sumaruno nga aldaw wenno lawas kalpasan nga aprobaran ti Kongreso dagiti enmienda ti Konstitusion.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 14, 2016 a bilang.)

November 6, 2016

10 a mannurat nga Ilokano, fellows iti Pasnaan 7

Napili ti 10 a mannurat nga Ilokano a kas fellow iti Pasnaan 7, ti maikapito a bansada ti workshop a para kadagiti mannurat nga Ilokano.

Dagiti fellow iti Ababa a Sarita: Derick Añonuevo Tong-alan ti Balidbid, Salcedo Ilocos Sur; Eunice Bisquera-Madriaga ti Casantiagoan, Manaoag, Pangasinan; Fidel Sambaoa ti Matue, Gregorio del Pilar, Ilocos Sur; ken Rhea Anne Dominno ti Kaliwakiw, Salcedo, Ilocos Sur.

Dagiti fellow iti Daniw: Alma Dela Cruz ti Allacapan, Cagayan; Julius P. Gajonera ti Brgy. 1, Barbaquezo, Carasi, Ilocos Norte; Josefa B. Agtarap ti Brgy. 62-A Navotas, Laoag City (Ilocos Norte) ken Riaflor Bulatao Rebolledo ti Happy Homes, Old Lucban, Baguio City.

Dagiti fellow iti Daniw a Para Ubbing: Rudelyn M. Javar ti Mabanogbog, Urdaneta City ken Leona Joaquin Corpuz ti Urdaneta City, Pangasinan.

Agtugaw a kas panelist dagiti mannurat ken editor nga Ilokano a da Cles B. Rambaud, Juan Al. Asuncion, Joel B. Manuel, Daniel L. Nesperos, Neyo Mario E. Valdez, John B. Buhay. Estela A. Bisquera-Guerrero, Sherma E. Benosa, Junley L. Lazaga ken Roy V. Aragon.

Malaksid iti itutulongda iti pannaka-workshop dagiti sinurat dagiti fellow, mangipaay met dagiti panelist iti ababa a lektiur maipapan iti ortograpia ti lengguahe nga Ilokano, daniw, ababa a sarita, daniw a para ubbing, ken ababa a sarita a para ubbing.

Agatendar met a kas observer iti workshop dagiti mannursuro manipud iti Urdaneta City Schools Division nangruna dagiti MTB-MLE Coordinators.

Mabigbig a bugbugtong a workshop a para kadagiti mannurat nga Ilokano ken mannurat iti Amianan a makasurat iti Ilokano, maysa ti Pasnaan kadagiti tinawen a kangrunaan a proyekto ti GUMIL Filipinas a pagtitinnulongan a supsuportaran dagiti managayat iti literatura ken dagiti mannurat a mismo.

Iti daytoy maikapito nga edision, sangailien ti GUMIL DepEd Urdaneta (sanga ti GUMIL Pangasinan) nga idauluan ni DepEd Urdaneta District Supervisor Dr. Edmundo Bisquera, iti pannakitinnulong ti Urdaneta City Schools Division ken ti Office Of City Vice-Mayor Hon. Julio F. Parayno. Manamnama met ti pannarabay manipud iti National Commission for Culture and the Arts (NCCA) ken ti Bannawag magazine.

Agserbi a kameng ti secretariat ti Pasnaan 7 da Ariel S. Tabag, Dr. Freddie Pa. Masuli, Roy V. Aragon, Anna Liza M. Gaspar ken Rhea Rose D. Berroy. Da GF President Arthur P. Urata, Sr., ken Dr. Edmundo Bisquera ti consultant.

Maiwayat ti Pasnaan 7 inton Disiembre 2-4, 2016 (nayalud-od manipud Nobiembre 18-20 nga immun-una a naipakaammo) iti Badipa Elementary School, Bayaos, Urdaneta City. (Pasnaan 7 Secretariat)


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 14, 2016 a bilang.)

NOBIEMBRE 14, 2016



SARITA
4 Uged
Linda T. Lingbaoan
8 Sabali Pay a Rupa ni Judas
Bienvenido C. Cabras

NOBELA
12 Ti Bastardo (33)
Norberto D. Bumanglag, Jr.
14 Baknangtan, Kayong! (18)
D.S. Bulong

DANIW
6 Bisin
Roy V. Aragon
18 Gapu Kenka
Leilanie G. Adriano
20 3 a Soneto
Honor Blanco Cabie
34 Pasgedanta ti Parbangon
Dexter M. Fabito
47 Daniw a Para Ubbing
Jimmy R. Agustin

SALAYSAY
16 Ania Ngamin, Aya, ti Seks?
Virginia A. Duldulao, Ph.D.
26 Agbiag Met ti Celery iti Patad
Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Sweet Jazmine (10)
38 Don Clavio de Ylocos (12)
41 Miks & Tiks

KOLUM
10 Saludsodem ken ni Apo Hues
21 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
29 Okeyka, Apong
30 Tips
31 Ading Kosinera
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
19 Siled ti Kararag
23 Haytek!
28 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop

October 27, 2016

Postal ID, usaren para iti naparpartak a transaksion iti gobierno

Naparpartak ti transaksion iti gobierno no postal ID ti mausar.

Maawaten ti napabaro a postal ID kadagiti remittance center. Balido metten daytoy a kas identification document iti panangala iti clearance iti National Bureau of Investigation (NBI), panagaplay iti pasaporte, ken iti pananglukat iti account iti banko.

Mismo a ti Bangko Sentral ng Pilipinas ti nangipaulog iti direktiba kadagiti amin a remittance center ken banko a mangibilbilin iti panangbigbigda iti postal ID.

Imet ti napabaro a postal ID ti biometric information, pirma ken dadduma pay nga impormasion ti card holder. Addaan met kadagiti security features.

Mabalin ti mangala iti postal ID iti amin a post office iti sibubukel a pagilian. Masapul laeng ti pammaneknek iti kinaasino (proof of identity) ken pammaneknek iti pagnaedan (proof of address).

Iti Metro Manila, maited ti baro a postal ID kadagiti aplikante iti uneg ti 15 nga aldaw; 20 nga aldaw met kadagiti sabsabali a lugar. Kadagiti isla ken kadagiti nasulinek a lugar iti Filipinas, ideliber ti PhilPost ti ID iti uneg ti 30 aldaw.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 7, 2016 a bilang.)


10-bilion a pateg ti apit, dinadael ni Bagyo Lawin

Pattapattaen ti Department of Agriculture (DA) nga agpateg iti sumurok-kumurang a P10-bilion ti nadadael iti sektor ti agrikultura ken iti fisheries iti Amianan a Luzon iti panangbasnot ni super typhoon Lawin iti nasao a lugar idi Oktubre 19 ken 20.

Kinuna ni Agriculture Secretary Manny Pinol a maibatay daytoy iti immuna a panangamirisda iti dinidigra ti bagyo iti Rehion 2, Rehion 1 ken iti Cordillera Administrative Region.

Malaksid kadagiti nasao a rehion, binasnotan pay ti bagyo ti Central Luzon, CALABARZON, MIMAROPA ken Bicol region.


(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 7, 2016 a bilang.)





Gapuanan ni Lawin



GAPUANAN NI LAWIN. Maysa a komunidad iti Cagayan a nalayus gapu iti ilalabas ni bagyo a Lawin (Haima ti internasional a naganna) idi Oktubre 19-20. Kangrunaan a dinidigra ni Lawin ti Amianan a Luzon nga iti umuna a gundaway, naibayog ti Signal Number 5 iti adu a lugar. (EPA/Brig. Gen. Paul Atal/ Manila Bulletin)

(Naipablaak iti Bannawag, Nobiembre 7, 2016 a bilang.)

October 26, 2016

NOBIEMBRE 7, 2016



SARITA
4 Natureden ni Terio
   Rolando A. Seguro, Jr.
8 Dagiti Nagawan
   Ernesto L. Bisquera

NOBELA
12 Baknangtan, Kayong! (17)
     D.S. Bulong
14 Ti Bastardo (32)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.

DANIW
6 Lumabas Laeng ti Nobiembre
   Roselyn C. Campano
20 Dios ti Kumuyog Kenka
   Fred Quibol
47 Daniw a Para Ubbing
    Anna Liza Madayag Gaspar

SALAYSAY
16 Kastoy a Lagipek ti Ipatpategko a Simminan iti Biag
     Remedios S. Tabelisma-Aguillon
26 Ti Akem ti Calcium iti Mula
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Sweet Jazmine (9)
38 Don Clavio de Ylocos (11)
41 Miks & Tiks

KOLUM
10 Saludsodem ken ni Apo Hues
21 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
29 Okeyka, Apong
30 Tips
31 Ading Kosinera
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
18 Sadino ti Kapintasan a Pagrepasuan Para iti Eksaminasion?
19 Siled ti Kararag
22 Ania ti Ipakpakanmo iti Asom?
23 Haytek!
28 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
34 Umno a Panagaramat Dagiti Ubbing iti Selpon
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop


October 23, 2016

Panagdonar iti Dara



DAGITI KAMENG TI PHILIPPINE ARMY manipud iti 17th Infantry Battalion iti Masin, Alcala, Cagayan nga imatmatonan ti Battalion Commander a ni Lt. Col. Rembert R. Baylosis  ken dagiti estudiante iti Reserve Officers’ Training Corps iti 2nd Regional Community Defense Group, ARESCOM manipud iti Cagayan State University bayat ti panangidonarda iti dara nga inasistiran dagiti personalidad manipud iti blood bank ti Cagayan Valley Medical Center. Ti panagidonar iti dara ti maysa kadagiti aktibidad ti 44th Founding Anniversary Celebration ti 17IB. (Ella Juan Rabanal Alibania)


(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 31, 2016 a bilang.)

Linteg a mangisanud iti eleksion ti barangay ken SK, napirmaan

Pinirmaan ni Presidente Rodrigo Duterte ti linteg a mangpaangay iti eleksion ti Barangay ken Sangguniang Kabataan inton umay a tawen, kas impakaammo ti Malakanyang itay nabiit.

Immun-unan nga inaprobaran ti Kamara ken ti Senado ti gakat a mangisanud manipud iti Oktubre 31, 2016 iti Oktubre 31, 2017 dagiti nasao nga eleksion. Ipaay daytoy makatawen a pannakayalud-od ti eleksion ti umdas a tiempo para iti pannakaipakat ti baro a linteg a managan iti SK Reform Act wenno Republic Act (RA) 10742.

Daytoy met a linteg a mangyalud-od iti eleksion ti makuna a kaunaan a linteg a napirmaan iti babaen ti administrasion ni Presidente Duterte.

Immun-unan nga insingasing ti Presidente daytoy a pannakayalud-od ta atapenna a mabalin a mausar ti kuarta manipud iti droga a para iti eleksion.

Iwaywayat ita ti gobierno ti gubat kontra iti negosio iti droga ket mapanen a 3,000 ti napapatay a maatap nga adda pakainaiganna iti droga iti man lehitimo nga operasion dagiti polis wenno linikidar dagiti vigilante nga am-ammo a kas extra-judicial killing (EJK).


(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 31, 2016 a bilang.)

15 a mannurat, napili a fellow iti Cordillera Creative Writing Workshop

Sangapulo ket lima a mannurat ti napili a Fellow iti 5th Cordillera Creative Writing Workshop (CCWW) a maangay itoy nga Oktubre 24-27, 2016 iti University of the Philippines Baguio, kas impakaammo ti College of Arts and Communication (CAC) ti nasao nga unibersidad a mangimaton iti nasao a workshop.

Manipud iti nasurok a 90 a nagaplay iti entero a pagilian, napili dagiti sumaganad.

Iti benneg ti daniw: Jean Ananayo (Baguio City), Rhea Rose Berroy (Abra), Paulino Cuison (Dagupan City), Ivan Emil Labayne (Quezon City) ken Jimsmar Paulino (Baguio City);

Iti Sarita: Van Ehrick Angeles (Cainta, Rizal), Estelito Mendoza (Baguio City), Lioba Asia Piluden (Baguio City), Rai Aldrin Salvador (Caguayan City) ken Aby Weygan (Baguio City);

Iti Daniw a Para Ubbing: Ching Kilakil (Bontoc, Mountain Province);

Iti Sarita a Para Ubbing: Emmanuel John Lofamia (Sanchez Mira, Cagayan) ken Aileen Piornato (Gonzaga, Cagayan); ken

Iti Creative Nonfiction: Ivan Layugan (Baguio City) ken Arnel Murga (Iloilo City). Karaman iti fellowship ti libre a makan ken akomodasion bayat ti workshop ken alawans a para iti transportasion.

Buklen met dagiti panel ti kritiko da Prof. Grace Celeste Subido, Frank Cimatu, Francis Macansantos, Dr. Victor Emmanuel Carmelo “Vim” Nadera ken Prof. Delfin Tolentino, Jr.

Iwanwan da Junley Lazaga (kas workshop director) ken Rachel Pitlongay (kas workshop coordinator), agpada a kameng ti faculty ti Department of Language, Literature and the Arts ti CAC ti UP Baguio, ti nasao a workshop.

Idauluan met ti CAC ti UP Baguio ken ti National Commission for Culture and the Arts (NCCA) ti pannakaangay ti 2016 CCWW iti pannakitinnulong ti Komisyon sa Wikang Filipino (KWF), Manila Bulletin Publishing Corp., Mt Cloud Bookshop, UP Baguio Cordillera Studies Center, University of the Philippines Press ken Office of the Chairman ti NCCA. (J.L.Lazaga)


(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 31, 2016  a bilang.)

October 20, 2016

OKTUBRE 31, 2016



SARITA
4 Sangabukel a Mansanas
    Juan Al. Asuncion
8 Siit
    Melchor B. Gasmen

NOBELA
12 Ti Bastardo (31)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.
14 Baknangtan, Kayong! (16)
     D.S. Bulong

DANIW
6 Berkakan
   Roy V. Aragon
47 Daniw a Para Ubbing
     Marlyn G. Del Rosario

SALAYSAY
18 Ti Inaunaan ti Kalaingan; ti Inaudian ti Kalang-ayan?
     Virginia A. Duldulao, Ph.D.
26 Ad-adu ti Mayitlog ti Pato no Maikkan iti Bitamina C
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Sweet Jazmine (8)
38 Don Clavio de Ylocos (10)
41 Miks & Tiks

KOLUM
10 Saludsodem ken ni Apo Hues
23 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
29 Okeyka, Apong
30 Tips
31 Ading Kosinera
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
16 Biag ni Ilokano
17 Siled ti Kararag
21 Dagiti Biddut iti Panagtaraken iti Pusa
22 Haytek!
28 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
34 Umno a Panangaramat iti LPG a Paglutuan
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop

October 17, 2016

Para Kadagiti Agdadamo a Mannurat: Salip iti Sarita ti 19th AMMAFLA

Agawaten ti Secretariat ti AMMA Foundation Literary Awards (AMMAFLA) kadagiti entry para iti Salip iti Sarita ti Maika-19 nga AMMAFLA. Aggibus ti salip iti Enero 31, 2017.

Nairanta ti pasalip ti AMMAFLA kadagiti agdadamo a mannurat iti Ilokano a “kas pangaron iti reggetda a mangpatadem pay iti plumada.”

Kas kadagiti sarita a nangabaken iti pasalip ti AMMAFLA, mairamanto met a mailibro dagiti sarita a mangabak iti daytoy nga edision ti AMMAFLA, kas kinuna dagiti mangimaton iti AMMAFLA a da Amado ken Gloria Yoro, Francisco ken Aurora Ponce, ken Alfredo ken Cherry Quibol (agpapada nga agindegen iti Hawaii).

Inruar ti AMMAFLA ti librona a Dagiti Premiado a Sarita (1997-2014) iti kombension ti GUMIL idi 2015. Naipalaon iti nasao nga antolohia dagiti nangabak a sarita iti AMMAFLA sipud narugian ti salip idi 1997 agingga iti 2014.

Dagiti pagannurotan ti maika-19 nga edision ti salip.

1. Aggibus ti salip iti Enero 31, 2017.

2. Agpaay laeng ti salip kadagiti agdadamo a mannurat iti Ilokano. Iti daytoy a salip, maibilang nga agdadamo ti mannurat no awan pay ti naipablaak a saritana iti Bannawag. No adda man, di koma nasursurok ngem tallo ti naipablaakna agingga iti Oktubre 24, 2016 a bilang ti nasao a magasin.

3. Siwawayawaya ti autor a mangpili iti topiko ti isalipna a sarita.

4. Agatiddog ti sarita iti 10-15 a panid iti short bond paper, naimakinilia, wenno saan, naikompiuter iti doble espasio (Times Roman Medium 12 pts. iti computer), ken adda espasio wenno margin a maysa a pulgada iti amin nga igid ti papel.

5. Maysa laeng a sarita ti mabalin nga isalip ti tunggal autor.

6. Nasken nga orihinal, di pay naipablaak wenno naadaw iti ania man a sinurat ti isalip. Nasken met a saan a naipatarus ti pakisalip manipud iti sabali a lengguahe ken nasken a bukod a putar ti autor ti pakisalipna.

7. Ti parbo a nagan ti autor ti agparang a naganna a kas autor ti sarita. Ipatulod ti pakisalip iti uppat a nadalus a kopia ken pakuyogan iti narikpan a sobre a naglaon iti pudno ken parbo a nagan ti autor, paulo ti pakisalip, kaudian a ladawan ken ababa a pakasaritaan ti biag ti autor, adres ti agdama a pagnaedan, agraman e-mail address ken numero ti selpon wenno telepono a mabalin a pakakontakan iti autor. Iti rabaw ti sobre, isurat ti paulo ti sarita ken parbo a nagan ti autor.

8. Ipatulod ti pakisalip babaen ti koreo wenno personal nga idatag iti daytoy nga adres: Short Story Writing Contest, 19th AMMAFLA, c/o Bannawag, Manila Bulletin Publishing Corp., Muralla corner Recoletos Sts., Intramuros, 1002 Manila. Nasken a maawat ti Bannawag ti pakisalip iti di naladladaw ngem iti Enero 31, 2017. Saan a mairaman iti salip ti entry a maawat kalpasan dayta a petsa.

9. Dagiti gunggona: Umuna a Gunggona, P10,000.00; Maikadua, P8,500.00; ken Maikatlo, P7,000.00. Maipaayan pay dagiti mangabak iti sertipiko ti pammadayaw. Adda met karbengan dagiti hurado a mangkissay iti bilang dagiti mangabak no awan ti makapatar iti bukodda a pagbatayan dagiti mangabak. Mabalinda met ti mangparnuay iti sabali a gunggona, no kasapulan.

10. Mapakaammuanto dagiti mangabak no kaano ken sadino ti pakapadayawanda. No met matakuatan a sinalungasing ti mangabak ti Pagannurotan Blng. 2 wenno ti Blng. 6, maibabawi ti premiona ken mapawilanton a makisalip iti ania man a pasalip ti AMMAFLA.


(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 24, 2016 a bilang.)

Mutia ti HRAB



MUTIA TI HRAB. Nakoronaan a Miss Hotel and Restaurant Association of Baguio 2016 ni Karen Marie Mabalo (tengnga) ti University of Baguio iti naangay a coronation night idi Huebes, Oktubre 6, iti Convention Center, kas paset ti tinawen a pannakarambak ti Hotel and Restaurant Tourism Week, ti kadakkelan a culinary event  iti Siudad ti Baguio. Nairaman kadagiti napadayawan da 2nd Runner-up Ma. Nerissa Shawyer ti UB, 1st Runner-up Cristine Pacleb ti Saint Louis University, 3rd Runner-up Maria Cristina Ortega ti SLU ken 4th Runner-up Maria Camille Dalmacio ti UB. (Zaldy Comanda)


(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 24, 2016 a bilang.)

Panangsaranget iti didigra, mapapigsa

Maysa ti Filipinas kadagiti innem a pagilian a pakaiwayatan ti programa a supsuportaran ti European Union a maawagan iti Partnership for Building Capacities in Humanitarian Action (PEACH).

Inwayat daytoy itay nabiit ti National Secretariat for Social Action (NASSA)/Caritas Philippines, ti social action arm ti Catholic Bishops’ Conference of the Philippines (CBCP), tapno mapapigsa ti kabaelan ti Simbaan Katoliko iti panagresponde kadagiti didigra iti 11 a diosesis iti Luzon ken Visayas.

Kuna ni NASSA/Caritas Philippines Executive Secretary Fr. Edwin Gariguez a yaaddang daytoy iti programa ti Simbaan para iti pagimbagan dagiti umili, iti pannakitinnulong dagiti nadumaduma a diosesis iti Filipinas.

Maiwayat ti PEACH agingga iti Marso 2018. Katinnulong iti programa ti Caritas Austria, Caritas Romania, Caritas Czechoslovakia ken ti opisina rehional ti Caritas Asia.

Iwaywayat met ti NASSA/Caritas Philippines ti climate change adaptation program a maawagan iti FARM-FIRST iti walo a probinsia tapno matulongan dagiti mannalon ken mangngalap a makibagay iti panagbaliw ti tiempo ken maipanamnama ti kaadda ti umdas a taraon ken ti panangaywan iti aglawlaw.

Malaksid iti Filipinas, maiwayat met ti programa iti India, Pakistan, Bangladesh, Myanmar ken Nepal.


(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 24, 2016 a bilang.)

October 15, 2016

OKTUBRE 24, 2016



SARITA
4 Iti Daan a Balay da Amang
    Estela A. Bisquera-Guerrero

NOBELA
8 Baknangtan, Kayong! (15)
     D.S. Bulong
12 Ti Bastardo (30)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.

DANIW
6 Panagkalap iti Lenned
    Ronnie E. Aguinaldo
17 Dua a Daniw
     N.M.E. Valdez
47 Daniw a Para Ubbing
     Leona J. Corpuz

SALAYSAY
18 Wen, Nasamay nga Agas ti Agkabaw ti Lana ti Niog
     Remedios S. Tabelisma-Aguillon
26 Ti Puraw a Buot a Kas Pungisidio ken Pestisidio
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Sweet Jazmine (7)
38 Don Clavio de Ylocos (9)
41 Miks & Tiks

KOLUM
10 Saludsodem ken ni Apo Hues
15 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
29 Okeyka, Apong
30 Tips
31 Ading Kosinera
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
14 Siled ti Kararag
16 Biag ni Ilokano
20 Nabanglo Met Laeng ti Sang-aw ti Asom?
22 Haytek!
23 Dagiti Pagannurotan ti 19th AMMAFLA
28 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
34 Kasano a Maliklikan ti Panagaapa Dagiti Annak?
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop

October 6, 2016

Panagibaut



PANAGIBAUT. Ibabaut ti agtutubo a ni Juanito Palor, Jr. ti ginapasda a pagay iti kataltalonan ti Caniugan, Sta.Teresita, Cagayan babaen ti tiako iti pagibautan. Nupay daan a teknolohia daytoy, adu ti agkuna a nasamsamay daytoy ngem ti depedal a thresher. Ken amang nga environmentally friendly ngem dagiti makinaria a kas iti reaper. (Roselyn C. Campano)

(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 17, 2016 a bilang.)

Pisos, mairaman kadagiti natalged a kuarta iti Asia – BSP

Maibatay iti Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP), mairaman ti pisos kadagiti katatalgedan a kuarta iti rehion ti Asia iti laksid a nagsuek ti balorna itay napan a bulan a nakadanonanna pay iti kababaan a balorna iti uneg ti napalabas a pito a tawen.

Kuna ti Bangko Sentral a ti pisos ti maikatlo a kababaan ti panagbaliw ti balorna iti inaldaw iti 1.21% kontra kadagiti sabsabali a kuarta; sarunuenna ti rupee iti 0.86% ken ti yuan iti 1.11%.

Kimmapsut itay napan a bulan dagiti kuarta dagiti dumurdur-as a pagilian, a pakairamanan ti Filipinas, kontra iti doliar, nangruna kalpasan ti taripnong nga inangay ti Federal Reserve ti U.S. itay Septiembre 20-21, a nangiladawan iti “kinaawan ti natalged a merkado.”

Nagpatingga ti pisos iti P48.50 kontra iti doliar itay Septiembre 30, ti kababaan a nadanonna manipud idi nagsuek ti balorna iti P48.62 idi Septiembre 4, 2009.

Kakapsutan iti rehion ti yen nga addaan iti inaldaw a fluctuation average (panagbaba-panagpangato) iti 5.46%.

Iti bitlana itay nabiit, kiniddaw ni BSP Governor Amando M. Tetangco, Jr. kadagiti imbestor nga ibasarda koma ti pangngeddengda maibatay iti solido nga ekonomia ti pagilian a saan ket a kadagiti mapaspasamak iti politika.

Kinuna pay ni Tetangco nga adda iti umno a dana ti Filipinas tapno agtalinaed a sarikedked ti natibker a panagdur-as, iti laksid ti sangalubongan nga ikakapsut ti merkado (panaglilinnako-panaggiginnatang).


(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 17, 2016 a bilang.)


October 5, 2016

Umuna a Salip iti Sarita ti Albalos Awards

Maluktan iti daytoy nga Oktubre ti Umuna a Salip iti Sarita ti Mario Abinsay Albalos Foundation Literary Awards para kadagiti amin a mannurat iti Ilokano.

Nabangon ti literary foundation a naipanagan iti daydi Dios-ti-aluadna a mannurat ti Bannawag Mario A. Albalos, tubo iti Cabaroan Daya, Siudad ti Vigan, napadayawan a Pedro Bukaneg awardee ken umuna a Thomas Jefferson awardee iti Estado ti Hawaii a nagnanaedanna agingga iti pimmusay idi Marso 3, 1991 iti edadna a 40.

Agpaay met a mangimaton iti pasalip ti foundation dagiti gagayyem daydi MAA a da Amado I. Yoro, Jun Abinsay, Priscilla Dela Cruz (agnanaed iti Hawaii) ken Jenny Alcausin (agnanaed iti California) iti pannakitinnulong dagiti kameng ti Bannawag.

Ti kompleto a pagannurotan:

1. Marugian ti salip iti Oktubre 1, 2016 ken agpatingga iti Marso 3, 2017.

2. Silulukat ti salip kadagiti amin a mannurat iti Ilokano malaksid kadagiti mangimaton ken asideg a kakabagianda, ken kadagiti kameng ti Bannawag.

3. Maysa laeng a sarita ti mabalin nga isalip ti tunggal mannurat a makisalip.

4. Nasken a bukod a putar ti autor ti maisalip, saan pay a naipablaak iti ania man a magasin, ken saan a naipatarus manipud iti ania man a lengguahe.

5. Agatiddog ti pakisalip iti 12-20 a panid iti short bond paper, nai-computer (agusar iti Times New Roman, Font Size 12) iti doble espasio ken addaan iti maysa a pulgada a margin iti amin nga igid ti bondpaper. Masapul met nga agusar iti MS Word format.

6. Ti parbo a nagan ti autor ti agparang a naganna a kas autor ti sarita. Ipatulod ti pakisalip iti uppat a nadalus a kopia ken mapakuyogan iti narikpan a sobre a naglaon iti pudno ken parbo a nagan ti autor, paulo ti pakisalip, kaudian a ladawan ken ababa a pakasaritaan ti biag ti autor, adres ti agdama a pagnaedan, agraman e-mail address ken numero ti selpon wenno telepono a mabalin a pakakontakan iti autor. Iti rabaw ti sobre, isurat ti paulo ti sarita ken parbo a nagan ti autor.

7. Ipatulod ti pakisalip babaen ti koreo wenno personal nga idatag iti daytoy nga adres: 1st Short Story Writing Contest, Mario Abinsay Albalos Foundation Literary Awards c/o Bannawag, Manila Bulletin Publishing Corp., Muralla corner Recoletos Sts., Intramuros, 1002 Manila. Nasken a maawat ti Bannawag ti pakisalip iti di naladladaw ngem iti Marso 3, 2017. Saan a mairaman iti salip ti entry a maawat kalpasan dayta a petsa. Ipatulod met ti soft copy ti sarita iti daytoy nga e-mail address: albalosawards@gmail.com.

8. Dagiti gunggona: Umuna a Gunggona, P15,000.00; Maikadua, P12,00.00; ken Maikatlo, P10,000.00. Maipaayan pay dagiti mangabak iti sertipiko ti pammadayaw. Adda met karbengan dagiti hurado a mangkissay iti bilang dagiti mangabak no awan ti makapatar iti bukodda a pagbatayan dagiti mangabak. Mabalinda met ti mangparnuay iti nayon wenno sabali a gunggona, no kasapulan.

9. Saan a mabalusingsing ti pangngeddeng dagiti hurado malaksid no maduktalan a nasalungasing ti Pagannurotan Bilang 4. No kasta, mapukawto metten ti karbengan ti autor a makisalip pay kadagiti sumarsaruno a pasalip ti Albalos Awards.

10. Makipagtagikua ti Mario Abinsay Albalos Foundation Literary Awards kadagiti mangabak a sarita nupay adda latta karbengan dagiti autor iti copyright dagitoy. Maaddaan pay ti agpasalip iti karbengan a mangipablaak kadagiti mangabak a sarita iti ania man a wagas a kayatna nga aramaten.

11. Mapakaammuanto dagiti mangabak no kaano ken no sadino a maangay ti seremonia ti pammadayaw.


(Naipablaak iti Bannawag, Oktubre 17, 2016 a bilang.)

OKTUBRE 17, 2016



SARITA
4 “Cannot Be Reached”
   Ariel S. Tabag

NOBELA
 8 Ti Bastardo (29)
    Norberto D. Bumanglag, Jr.
12 Baknangtan, Kayong! (14)
     D.S. Bulong

DANIW
6 Baro
   Roy V. Aragon
47 Daniw a Para Ubbing
    Leonora R. Melchor

SALAYSAY
14 Maysa nga Aldaw, Ilokano ti Naginakbay
     Ric Agnes
26 Ti Aba a Kas Sulnit ti Mais a Ramen ti Komersial a Tuyo
    Reynaldo E. Andres

KOMIKS
35 Sweet Jazmine (6)
38 Don Clavio de Ylocos (8)
41 Miks & Tiks

KOLUM
10 Saludsodem ken ni Apo Hues
19 Dear Doc
24 Padasem Daytoy, Kailian
29 Okeyka, Apong
30 Tips
31 Ading Kosinera
33 Kastoy, Kapid, Ditoy Hawaii

PAGLINGLINGAYAN
44 Showbiz
47 Agkatawa ti Mayat
48 Sinniriban
48 Sapukas
48 Sudoku

DADDUMA PAY
2 Ti Makunami
3 Tao, Lugar, Pasamak
9 Netizone
16 Biag ni Ilokano
17 Siled ti Kararag
18 Ania ti Acid Rain?
20 Dimo Pakpakanen ti Tarakenmo a Tumatayab Kadagitoy a Taraon
22 Haytek!
23 Dagiti Pagannurotan ti 1st Albalos Awards
28 Idi Un-unana a Panawen
32 Ammuem Pay Dagitoy
34 Kinatalged ti Taraon iti Panawen ti Kalamidad
43 Ti Gasatmo Ita a Lawas
46 Dagiti Pabula ni Aesop